استدلال به برخى از آيات قرآن

طرفداران اين نظريه به پاره اى از آيات قرآن نيز استدلال كرده اند.

1. (وَمَا اللّهُ يُريدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ)(غافر/31).

«خدا بر بندگان خود اراده ظلم نمى كند».

2. (وَلا يَرْضى لِعِبادِهِ الْكُفْرَ)(زمر/71).

«و خداوند بر كفر بندگان خود راضى نمى باشد».

3. (وَاللّهُ لا يُحِبُّ الْفَسادَ)(بقره/205).

«خداوند تباهى و گناه را دوست ندارد».

بنابراين اصل عموميت و گستردگى خدا نسبت به كارهاى ارادى انسان با اين آيات قرآنى سازگار نيست.

پاسخ اشكال

اين اشكال، پاسخ روشنى دارد، زيرا اطاعت و عصيان، عبادت و گناه، عناوينى هستند كه از مقايسه كارهاى ارادى انسان با اوامر و نواهى خدا كه همان اراده تشريعى او مى باشد، انتزاع مى گردند، نه در مقايسه با اراده تكوينى خدا، و اراده تكوينى خدا مانند علم و قدرت او بر همه كارهاى انسان شمول و گسترش دارد لكن از نظر محبوبيت و مبغوضيت كه ملاك اراده تشريعى خدا است كارهاى ارادى انسان به دو دسته تقسيم مى شوند:

1. كارهاى پسنديده.

2. كارهاى ناپسند، كه دسته اوّل متعلق اراده تشريعى خدا مى باشند و