قرار مى گيرد. و كوچك ترين سنگينى بر قبر ندارد.

2. نهى از بناى بر قبور

از برخى روايات چنين برمى آيد كه از بناى بر قبور نهى شده است.

1. امام كاظم (عليه السلام) مى فرمايد:

(«)لا يَصْلُحُ البِناءُ عليه ولا الجُلُوسُ ولا تَجصيصُه ولا تَطيينُه»[1].

«ساختن بنا بر قبر و نشستن بر آن و گچ كارى و گل كارى آن، كار خوبى نيست».

2. يونس بن ظبيان از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) از سه چيز نهى كرده:

1. (أن يُصلّى عَلى قبر): بر روى قبرى نماز گزارده شود.

(أو يُقْعَد عليه): بر روى آن نشسته شود.

(أو يُبنى عليه): بر روى آن ساختمان سازى شود.[2]

3. جراح مدائنى از امام صادق(عليه السلام) نقل مى كند:

(«)لا تَبْنوا على القُبورِ ولا تُصوِّروا سُقوفَ الْبيوتِ»[3].

«بر روى قبرها ساختمان نسازيد و سقف خانه ها را نقاشى نكنيد».

تحليل روايات

1. روايت دوم ضعيف است، در سند آن افرادى به نام هاى زياد بن مروان قندى و يونس بن ظبيان وارد شده اند. «كشى» درباره زياد بن مروان قندى روايتى نقل كرده كه حاكى از خبث اوست. علامه مى گويد: روايات او نزد من پذيرفته نيست.

و «نجاشى» درباره يونس بن ظبيان مى گويد: جداً ضعيف است و به روايات او توجه نمى شود تا آنجا كه مورد لعن امام هشتم(عليه السلام) قرار گرفته است و «كشى» مى گويد: او از دروغگويان معروف در حديث است.[4]

جمله «لا يصلح» در روايت اول بر كراهت دلالت دارد و روايت سوم كه مى گويد كه:«لاتَبْنُوا على القبور» به قرينه روايت اول، حمل بر كراهت مى شود.

نتيجه اين كه روايت دوم ضعيف و اولى و سومى حاكى از كراهت است نه حرمت.

آنچه كه مهم است اين است كه بدانيم مورد كراهت كجا است؟

2. مورد روايات زمين هاى عمومى است كه مردم براى دفن اموات آماده كرده اند. مسلماً بنا در چنين قبور با مشكل مواجه مى شود زيرا اگر هر فردى يا خانواده اى متمكن بخواهند بر روى قبر بنايى بسازند دفن ميت پس از اندكى با مشكل مواجه مى شود.[5]

3. از آنجا كه مضمون اين روايات در كتاب هاى حديثى اهل سنت نيز وارد شده است، برخى از فقيهان مالكى مورد اين احاديث را افرادى دانسته اند كه به عنوان فخرفروشى بر روى اموات خود بنا مى نهند.[6]

افزون بر اين وجوه سه گانه، مى توان گفت ساختن بنا بر روى قبور اولياى الهى از مورد روايات بيرون است; زيرا مقابر