عاطفى به روابط مثبت اعضاى خانواده و بروز اختلافات است.

عدم توجه اعضاى خانواده به باورهاى دينى و انجام رفتارهاى خارج از محدودۀ مجاز شرعى به روابط مناسب اعضاى خانواده آسيب مى‌رساند كه به برخى از آنها به اختصار اشاره مى‌كنيم:

1. آزار به والدين و ناخشنود ساختن آنها كه گاه ممكن است موجب فروپاشى خانواده و واكنش تند و نامتعادل والدين نسبت به فرزندان شود؛

2. دادن نسبت‌هاى نارواى بى عفتى، به ويژه به زنان پاكدامن، كه در متون اسلامى به شدت تقبيح شده است.[1]

3. شرابخوارى، كه موجب رفتارهاى ناهنجار[2] و پيامدهاى نامطلوب بهداشتى و در نهايت، روانى مى‌شود و زمينۀ اختلاف را فراهم مى‌كند و در تعاليم اسلام به شدت نهى شده است؛[3]

4. ترك وظايف دينى؛ مانند ترك نماز، غيبت كردن، عيب‌جويى، حريم‌شكنى، سخن‌چينى و....[4]

5. آوازه خوانى و سرگرمى‌هاى نامشروع؛ كه موجب غفلت از انجام مسئوليتها و وظايف مهم اعضاى خانواده شود و زمينۀ اختلاف در خانواده را فراهم آورد.[5]

بدعت

بدعت در لغت به معناى ايجاد، انشاء و احداث است. در اصطلاح دينى آن است كه چيزى را جزو دين شمارند كه ريشه‌اى در كتاب و سنّت ندارد. از آن رو اين كار را «بدعت» خوانند كه بدعتگذار از پيش خود چيزى را در دين ابداع مى‌كند. بدين سان معناى كلامى بدعت اين است كه كسى از پيش خود، آيين يا رسمى را كه در عهد رسول خدا 6 وجود نداشته است، بيافريند و جزو دين بشمارد. بدعت شامل تغيير احكام دينى نيز مى‌شود؛ مثلاً تغيير استحباب يك عمل به وجوب بدون مبناى صحيح، نوعى بدعت است. در روايات آمده است كه هر

[1] نور،23.

[2] مائده،90.

[3] ر.ک: خانواده در نگرش اسلام و روانشناسی، ص142-141.

[4] همان.

[5] همان، ص143-142.