كرده است و مؤمنان هنگام ورود به بهشت از آب آن سيراب مىشوند.
«كوثر» نام كوچكترين سوره قرآن نيز هست. خداوند در اين سوره در مقام ياد كرد
نعمتهاى خويش، به پيامبر اسلام 6 مىفرمايد:
«ما
به تو كوثر عطا كرديم.» كلمه «كوثر» از «كثرت» است به معناى خير كثير.
مفسّران
قرآن كريم براى كوثر معناهاى بسيارى بر شمردهاند. از آن جمله است:
نهرى
در بهشت؛ حوضى دربهشت يا محشر كه ويژه پيامبر اسلام 6 است؛ فرزندان فراوان رسول
خدا 6؛ اصحاب و پيروان آن حضرت تا روز قيامت؛ دانشمندان امّت پيامبر 6؛ قرآن و
فضيلتهاى بىكران آن؛ مقام نبوّت؛ آيين اسلام؛ توحيد؛ فضيلتهاى رسول اسلام 6؛
مقام محمود؛ دانش حكمت؛ نور قلب شريف پيامبر اسلام 6 (الميزان، 20/ 370).
درباره
شأن نزول سوره كوثر آمده است: پيامبر اسلام 6 چند بار صاحب فرزند پسر شد؛ ولى
هيچ يك نمىماندند و از دنيا مىرفتند. كفّار از اين ماجرا شادى مىكردند و زبان
به شماتت و طعنه مىگشودند. عاص بن وائل سهمى- كه از بدزبانان كفّار بود- حضرت
رسول اكرم 6 را «ابتر» خواند كه به معناى بىدنباله است. خداى متعال براى دلجويى
از پيامبر 6 و پاسخ به طعن گويان، آيات سوره كوثر را نازل فرمود (مجمع البيان، 9 و 10/ 549). برخى
مفسّران از شأن نزول و معناى ظاهرى آيه بر آن رفتهاند كه مراد از «كوثر» در اين
سوره، يا فراوانى فرزندان آتى پيامبر 6 است و يا خير فراوان كه يكى از مصداقهاى
آن، فراوانى فرزند است (الميزان،
20/ 320). بنابر اينكه كوثر را به معناى خير كثير بدانيم، حوض كوثر نيز يكى از
مصداقهاى اين خير است كه خداوند به پيامبر خويش عطا كرده است؛ چنان كه از پارهاى
روايات نيز همين بر مىآيد. بسيارى از علماى شيعه روشنترين مصداق كوثر و خير
فراوان را وجود مبارك حضرت فاطمه (س) دانستهاند كه به واسطه ايشان، نسل پيامبر
6 فزونى يافته و در سراسر جهان پراكنده شده است (تفسير
نمونه، 27/ 375). برخى مفسّران نيز بر آناند كه حوض كوثر، ظهور حقيقت حضرت
زهرا (س) در جهان آخرت است (جامى از زلال كوثر، 23).