وضعيّت
مالى شيعيان بسيار بغرنج بود به گونهاى كه گفتهاند زنان علوى براى نماز گزاردن
به حد كفاف چادر نداشتند و گاه يك چادر را ميان خود مىگرداندند و به نوبت نماز
مىگزاردند (مقاتل الطّالبيّين، 599). هر چند امام هادى
(ع) در اين ايّام به گونه پيوسته در زندان نبود، حكومت به سختى از ايشان مراقبت
مىكرد و رفتار آن حضرت را به صورتى دقيق زير نظر داشت. مأموران حكومتى بارها به
ناگاه خانه امام (ع) را مىجستند تا شايد بهانهاى براى آزار ايشان بيابند. حكومت
عبّاسى از اين گذر مىخواست بر شخصيّت امام (ع) آسيب زَنَد و ايشان را از چشم مردم
بيندازد و با آزار ياران و شيعيان امام (ع) مكتب تشيّع را از پيشرفت باز دارد. نشر
معارف دينى و دفاع از حقّانيّت شيعه در آن روزگار، تدبير خردمندانه و سنجيدهكارى
طلب مىكرد. امام هادى (ع) براى دست يافتن بدين هدف، فعّاليّتهاى خويش را در دو
بخش سامان داد: يكى بهرهگيرى از هر گونه فرصتى كه پيش مىآمد براى بازنمودن
باورهاى حقّ شيعه. اين فرصتها معمولًا از گذر شركت امام در مجالس علمى و
پاسخگويىهاى ايشان به شبهههاى مخالفان رخ مىنمودند.
دوم،
پشتيبانى معنوى و مادّى شيعيان.
امام
در اين بخش از فعّاليّتهاى خويش، نيازهاى فكرى و معيشتى پيروان خويش را بر
مىآورد و معارف حقّ تشيع را بدانان مىآموخت و بنيه دينىشان را توانمند مىساخت
(پيشوايان ما، 261). با الهام از تعاليم امام هادى
(ع) بود كه برخى علويان، عليه عبّاسيان مىشوريدند و حكومت را به زحمت مىانداختند
(ر. ك.
امام
هادى و نهضت علويان). امام هادى (ع) با فداكارى و كوشش
پيوسته، اسلام راستين را از گزند تحريف و تصحيف مصون داشت و مشتاقان تعاليم دينى
را از آن بهرهمند ساخت و جايگاه والاى امامت در آيين اسلام را براى مؤمنان عصر
خويش تبيين كرد.
شهادت:
فعّاليّتهاى
امام هادى (ع) به هيچ روى، خوشايند عبّاسيان نبود. آن امام (ع) پيوسته در معرض
آزارها و مزاحمتهاى حكومت بود تا سرانجام معتزّ- خليفه عبّاسى- تصميم بر قتل امام
(ع) گرفت. درباره چگونگى شهادت