يك-داشتن حسن فعلى: [1]فعل اخلاقى فى حد نفسه، صرف‌نظر از اين كه از چه كسى و با چه انگيزه‌اى صادر شده باشد، عملى شايسته و صالح است، يعنى شأنيت و صلاحيت به كمال رساندن انسان را داراست. توضيح اين كه، برخى صفات و افعال انسانى ذاتاً خوب و شايسته و برخى ذاتاً بد و ناشايست هستند و عقل در بسيارى موارد، خوبى و بدى افعال را درك مى‌كند و در مواردى كه عقل به‌دليل محدوديتى كه دارد قادر به تشخيص خوبى و بدى افعال نيست، وحى به يارى‌اش مى‌شتابد؛ گرچه اشاعره معتقدند كه قطع‌نظر از امر و نهى شارع، هيچ خوبى و بدى وجود ندارد و هرچه را خداوند بدان امر كرد، خوب و هرچه را از آن نهى كرد، بد است. [2]

همچنين خوبى و بدى افعال تابع ميل و پسند فرد يا اكثريت جامعه نيست؛ چنان‌كه برخى فيلسوفان غربى مى‌پندارند. [3]حسن و قبح يك رابطه واقعى و نفس‌الامرى ميان فعل و نتيجۀ آن است و اين، قابل جعل شارع يا تابع پسند و ميل افراد نيست. بنابراين، صلاحيّت فعل از آن جهت كه فعل است، نخستين ويژگى افعال اخلاقى است.

دو-داشتن حسن فاعلى: فعل اخلاقى فعلى است كه افزون بر داشتن صلاحيّت و شأنيت، انجام‌دهنده، آن را با نيّت صحيح و پاك انجام مى‌دهد. هيچ فعل اختيارى بدون نيّت از آدمى سر نمى‌زند. از اين رو، نيّت، روح فعل اختيارى، و ارزش عمل بسته به نيّت انجام آن است. گاه يك عمل صالح از