نام کتاب : قرآن و فرهنگ زمانه نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 172
تبيين
مىكند؛ كه همه به زيان ايشان است و نه به سودشان: «وَ يَتَعَلَّمُونَ ما يَضُرُّهُمْ وَ لا
يَنْفَعُهُمْ» و همين بس كه
ضرر اين سحرها، كفر و زيان اخروى باشد: «وَ لَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَراهُ ما لَهُ فِي
الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ»؛ پس هر كه
شر بياموزد و در پى شر رسانى باشد، مىداند كه سرانجام، بهرهاى از آن ندارد، پس
آن گاه كه آن را بر مىگزيند و خريدار آن مىگردد، همه ذخاير اخروى را، جز عقاب آن
جهان، از دست مىدهد.
خويشتن
را چه بد فروختند و بهره اخروى را چه ارزان از دست دادند: «وَ
لَبِئْسَ ما شَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ»[1]؛
اگر مىفهميدند و واقعيت را در مىيافتند.
«نفث»
به معناى بيرون افكندن اندكى از آب دهان با حالتى مانند دميدن است كه كمتر از آب
دهان انداختن مىباشد. نفث دعانويس يا جادوگر آن است كه پس از خواندن هر ورد، با
آب دهان در گرههايى كه مىبندد، بدمد تا به پندار خود، با آن جادو كند. منظور از
نفث در آيه «النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ»، سخن
چينىهايى است كه نمّامان در گرههاى روابط دوستانه القا مىكنند تا رشته الفت
ميان دو دوست را بگسلند؛ مانند [گسستن روابط] زن و شوهر، پدر و فرزند، دو برادر،
دو شريك در كار و كسب، كشاورزى و ديگر روابط ميان دو يا چند نفر. عرب رابطه و علقه
استوار ميان دو چيز يا دو كس را «عقده» مىنامد؛ چنان كه در قرآن، رابطه زناشويى
«عقدة النكاح» ناميده شده است: «وَ لا تَعْزِمُوا عُقْدَةَ
النِّكاحِ حَتَّى يَبْلُغَ الْكِتابُ أَجَلَهُ»[3]؛
«إِلَّا أَنْ يَعْفُونَ أَوْ يَعْفُوَا الَّذِي بِيَدِهِ عُقْدَةُ النِّكاحِ»[4].
بنابراين
«مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ»؛ يعنى از شر سخن چينانى كه
با وسوسههاى ناپاك خويش، در پى قطع رشته الفت بين دوستاناند. اين آيه از قبيل