اينك، آيا استاد فيلسوفان اسلامى، پيامبران، به ويژه پيامبر اسلام و قرآن را باور ندارد؟

افزون بر اين، اگر سخن درباره حقيقت جن به مسئله فلسفى محض يا تئورى علمى محضى باز نمى‌گردد و تنها، گزارشى غيبى است كه منبعى جز وحى آسمانى ندارد و همه كتاب‌هاى آسمانى بر آن تأكيد دارند و همه ملت‌هاى رسالت‌باور زمين بى‌هيچ اختلاف در اصل وجود آن، بدان اعتقاد دارند، پس ديگر چه جاى عقب‌نشينى در برابر پندار ناسازگارى آن با علم و دانش است؛ به ويژه كه علم در اين عرصه‌هاى ماورائى مجالى نداشته است و ندارد.

شيخ محمد عبده سخنى گسترده درباره فرشتگان و جن و شياطين دارد كه هركه نيك بنگرد، آن را موجه مى‌يابد. برخى نيز بيهوده تلاش كرده‌اند كه سخنان وى را رد كنند و چه بسا، او را متهم به بى‌دينى كرده‌اند. چنين سخنانى جز بى‌انصافى در حق اين دانشمند آگاه و مجاهد در راه اسلام نيست.[1]

سخنى در باب جن‌زدگى‌

در باب جن‌زدگى و اين كه جنون از عوارض آن است و با پناه بردن به دعاها، طلسم‌ها و ذكر و وردهاى رمالان و جن‌گيران درمان مى‌پذيرد و ديگر خرافات پوسيده، مى‌توان گفت كه در قرآن چيزى از اين قبيل، حتى اشاره‌وار، نيامده است.

بى‌ترديد، جنون نوعى مشكل روانى و داراى انواع گوناگونى است كه برخى، از راه‌هاى عادى درمان مى‌شود كه در كتب قديم و جديد طب ذكر شده است. مراكزى نيز براى اين بيمارى وجود دارند كه با روش‌هاى طبيعى و معمول و نه راه‌هاى خارق العاده، بيماران را درمان يا از رشد آن جلوگيرى مى‌كنند.

[1] . بنگريد به: تفسير المنار، ج 1، ص 267- 273 و ج 3، ص 96 و الميزان، ج 2، ص 433- 439.