نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 58
متناسب با آن قابل دريافت و بازگو
كردن مىباشد. هرگز تصوّر نمىرود كه دستگاه گيرنده تنها مفاهيم را دريافت
مىدارد، آنگاه خود در قالب الفاظ (ساخته خود) در مىآورد.
اين
يك مثال تقريبى است، و هرگز نخواستهايم شباهتى ميان آن و نحوه دريافت وحى ثابت
كنيم. جز آن كه مىتوان تصوّر نمود دريافت به گونهاى است كه قابل حسّ نباشد، ولى
عين الفاظ و عبارات به گونه غير محسوس، قابل دريافت و بازگو كردن باشد.
قرآن
تصريح دارد كه الفاظ و عبارات قرآن و ساختار آن، از آن خدا است و با دست وحى انجام
گرفته است، زيرا واژههاى قرائت، تلاوت و ترتيل را به كار برده، كه از نظر وضع لغت
عرب تنها بازگو كردن سروده ديگران را مىرساند، كه الفاظ و معانى هر دو از آن
ديگرى باشد، و بازگوكننده آن را صرفا تلاوت مىكند و از خود چيزى مايه نمىرود.
قرائت
از نظر لغت بازگو كردن عبارت و الفاظى است كه ديگرى تنظيم كرده باشد، و اگر الفاظ
و عبارات از خود او باشد، واژه قرائت به كار نمىرود.
همينگونه
است تلاوت. لذا فقها گفتهاند: قرائت، عبارت است از حكايت لفظ، در مقابل تكلّم كه
عبارت است از حكايت معنا.
همان
گونه كه درباره شعر، اگر خود بسرايد انشاء گويند، و اگر شعرى كه سابق گفته يا از
ديگرى باشد، انشاد گويند. انشاد، حكايت شعرى است كه قبلا سروده شده، و انشاء سرودن
بالبداهه است.
قرائت
نيز حكايت نثرى است كه الفاظ و عبارات آن قبلا تنظيم شده است و تكلّم، انشاء معنا
است با الفاظ و عباراتى كه خود تنظيم مىكند.
با
اين توضيح روشن شد كه قرآن نمىتواند الفاظ و عباراتش از پيامبر باشد، زيرا پيامبر
آن را قرائت يا تلاوت مىفرمود، و هرگز در جايى نيامده كه پيامبر به آن تكلّم
مىنمود.
نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 58