كه در كلام عرب يافت مى‌شود، اين تشبيهات جامع محاسن نكات بديعى بوده و رساترين بيان در ارائه فنّ ترسيم معانى شناخته شده است.

اديب بزرگ‌قدر جهان عرب، ابن اثير درباره تشبيه مفرد به مفرد سخن گفته و از قرآن آيه‌ «وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً»[1] را مثال مى‌آورد. به گفته وى قرآن شب‌هنگام را به پوششى همچون لباس- كه پوشش تن است- تشبيه نموده، زيرا تاريكى شب افراد را از ديد يكديگر پنهان مى‌دارد تا اگر از دشمنى بخواهد بگريزد، يا در كمين او بنشيند، يا چيزى را از ديد ديگران پنهان دارد، از تاريكى فراگير شب مى‌تواند بهترين بهره را ببرد. ابن اثير گويد: «اين از تشبيهاتى است كه جز در قرآن، در جاى ديگر نتوان يافت، زيرا تشبيه تاريكى فراگير شب به پوشش تن، از جمله ظرافت‌هايى است كه قرآن به آن آراسته است و در ديگر كلام منثور و منظوم عرب يافت نمى‌شود. همچنين آيه: «هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ»[2] كه همسران را همچون پوششى براى يكديگر ترسيم نموده است. اين از ظريف‌ترين تشبيهات به شمار مى‌رود، همان گونه كه لباس زينتى براى انسان است و عورت و ناديدنى‌هاى اندام او را مى‌پوشاند و از گزند سرما و گرما او را نگاه مى‌دارد، همين‌گونه همسر زينت‌بخش حيات و پوشش زشتى‌ها است و از لغزش‌ها و فروافتادن در چركى‌ها او را نگاه مى‌دارد؛ پس چه زيبا تشبيه و شيوا تعبيرى است».

او مى‌گويد: «از تشبيهات زيبا و جالب قرآن نيز آيه: «نِساؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ»[3] مى‌باشد و آن اندازه اين تشبيه گويا و دقيق است كه به حقيقت بيش از مجاز مى‌ماند، زيرا" حرث" زمين آماده كشت است، كه" رحم" بدان تشبيه شده و زمينه آماده‌اى براى كشت فرزندان است». ابن اثير در اين زمينه به درازا سخن مى‌گويد و اين‌گونه ترسيم‌هاى فنّى چشم‌گير قرآن را با برخى از تشبيهات موجود در كلام عرب مقايسه مى‌كند و برترى قرآن را در فن تصوير بخوبى ارائه مى‌دهد[4].

أمير يحيى بن حمزه علوى نيز به تفصيل سخن گفته و بخوبى در ارائه امتيازات‌

[1] نبأ 78: 10.

[2] بقره 2: 187.

[3] بقره 2: 223.

[4] ر. ك: ابن اثير؛ المثل السائر؛ ج 2، ص 135- 133 و ص 128- 126.