تاكتيكى و مرحله‌اى را ايفا مى‌كنند، لذا همچنان باب نسخ در احكام قرآن باز است.

گويند: اعتقاد به استمرار نسخ براى خيلى‌ها واقعا امرى دشوار است. اين دشوارى نشان‌دهنده يك محافظه‌كارى ويران كننده‌اى است كه طى قرن‌ها سكون و تحجّر بر انديشه و ايدئولوژى اسلامى عارض شده است. اينان گمان مى‌كنند كه اگر معتقد به استمرار نسخ باشند عظمت و تقدّس قرآن خدشه‌دار مى‌گردد در حالى كه با اين موضع‌گيرى‌ها، عظمت قرآن نفى مى‌شود و شايسته قرار گرفتن در موزه آثار باستانى مى‌شود ...[1].

اين نظريّه، اصول و قواعد شريعت و فروع متفرعه بر آن را، به جاى محكمات و متشابهات قرآن گرفته است.

شريعت اسلام داراى اصولى ثابت و نامتغير است كه به نام «قواعد» خوانده مى‌شوند. تمام احكام فرعى كه با شرايط متحول زمان و مكان قابل تغيير و تبديل است بر آن اصول ثابت متفرع مى‌باشند. يك فقيه آگاه به احوال و اوضاع زمانه مى‌بايست جريانات سياسى، اقتصادى و اجتماعى حاضر را از ديدگاه آن قواعد ارزيابى كند، صحت و سقم، سالم و فاسد بودن آن‌ها را بر وفق همان اصول و در چارچوب همان قواعد و پايه‌ها بررسى نموده و تشخيص دهد. اين تحول بر اساس مقتضيات زمان و ناشى از اجتهاد است و به نسخ آيات ربطى ندارد، زيرا نسخ در احكام كلى است نه در فروع و جزئيات متفرّعه. علاوه، اين تغيير و تحوّل در احكام قرآن نيست، زيرا احكام وارده در قرآن همان احكام كلى و ثابت و اصولى است.

اساسا در قرآن حكمى كه قابل تغيير باشد وجود ندارد، قرآن با تمام محتوياتش جاودانه است.

چرا در قرآن تشابه وجود دارد؟

اكنون با روشن شدن عوامل تشابه و دوگونه بودن تشابه در قرآن، جواب اين پرسش ساده مى‌شود. يك گروه از متشابهات تشابه عرضى است كه بر قرآن تحميل شده است. اين گروه از آيه‌هاى متشابهه برابر با اسلوب و شيوه‌هاى متعارف عرب‌

[1] چگونه قرآن بياموزيم( دين اميدم قرآن) ص 56- 21.