ابى عمير يا ديگرى) از جميل بن دراج از زراره از امام باقر عليه السّلام روايت كرده كه وى گفته است:

«تفسير القرآن على سبعة أحرف، منه ما كان و منه ما لم يكن بعد، ذلك تعرفه الأئمّة[1]؛ تفسير قرآن به هفت وجه ممكن است كه برخى از آن انجام شده و برخى هنوز صورت نگرفته است و امامان آن را مى‌دانند».

در اين حديث نيز منظور از «أحرف» وجوهى است كه هر آيه‌اى را مى‌توان بر وفق آن تفسير و معنا كرد و همان است كه در احاديث ديگر از آن به «بطون» تعبير شده است.

4. ابو عبد اللّه محمد بن ابراهيم نعمانى، طى حديثى مرسل (فاقد سند) از امام امير المؤمنين عليه السّلام نقل كرده كه وى گفته است:

«انزل القرآن على سبعة اقسام، كلّ منها شاف كاف و هي: أمر و زجر و ترغيب و ترهيب و جدل و مثل و قصص ...»[2]. در اين حديث به انواع مطالب قرآنى اشاره شده است كه عبارتند از: امر و نهى و تشويق و تهديد و استدلال و مثال و داستان‌ها.

محدّث كاشانى درباره جمع ميان اين روايات گويد: «ممكن است گفته شود آيات قرآن هفت‌گونه است و هر آيه‌اى داراى هفت بطن است و نيز به هفت لغت (لهجه) نازل شده است»[3].

اين جمله احاديثى است كه در اين زمينه از ائمه اهل بيت عليهم السّلام نقل شده ولى موثّق بودن اسناد آن‌ها ثابت نشده است، چنان‌كه استاد بزرگوار آقاى خويى و پيش از وى استادش علّامه بلاغى و ديگران يادآور شده‌اند و روشن گرديد كه هيچ‌گونه دلالتى بر جواز قرائات سبع ندارند.

[1] بصائر الدرجات، ص 196.

[2] رسالة النعماني في صنوف آي القرآن.

[3] تفسير صافى- مقدمه هشتم- ج 1، ص 40.