نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 202
در روايات اهل بيت
1.
ابو جعفر صدوق رحمه اللّه طى سندى كه محمد بن يحيى الصيرفى (شخصى مجهول و ناشناس)
در اين سلسله سند قرار دارد، از حماد بن عثمان و او از امام جعفر بن محمد الصادق
عليه السّلام روايت كرده است كه:
«انّ
القرآن نزل على سبعة احرف و ادنى ما للإمام أن يفتي على سبعة وجوه[1]؛
قرآن به هفت حرف نازل شده و دستكم هر امامى مىتواند به هفت وجه فتوا دهد».
دانشمندان
«أحرف» را در اين حديث به معنا «بطون» تفسير كردهاند، بدين گونه كه هر آيه
مىتواند داراى وجوه مختلفى از معنا باشد كه چه بسا آن وجوه بر عامه مردم پوشيده
است، اما بر امام معصوم عليه السّلام پوشيده نيست و مىتواند بر آنچه مىداند فتوا
دهد.
2.
طى سند ديگرى كه احمد بن هلال (شخصى اهل غلو بوده و در عقيده دينى خود مورد اتهام
است) در اين سلسله سند قرار دارد، از عيسى بن عبد اللّه هاشمى و او از پدران خود
روايت كرده كه پيامبر گفته است:
«أتاني
آت من اللّه فقال: انّ اللّه يأمرك ان تقرأ القرآن على حرف واحد. فقلت: يا ربّ
وسّع على امّتى، فقال: انّ اللّه يأمرك أن تقرأ القرآن على سبعة احرف[2]؛
از جانب خدا پيام آوردند كه خداوند مىفرمايد: قرآن را به حرف واحد قرائت كن.
درخواست كردم:
پروردگارا!
بر امّت من گشايشى فرما! آنگاه گفت: خداوند تو را دستور مىدهد تا قرآن را بر هفت
حرف بخوانى».
«احرف»
در اين حديث به معناى لهجههاى مختلف عرب است، چنانكه در احاديث اهل سنت نيز به
همين مضمون آمده و همين معنا از آن اراده شده است و خداوند دامنه گستردهاى را در
مورد قرآن، براى اين امت فراهم كرده تا آنان بتوانند قرآن را به لهجههاى مختلف
بخوانند.
3.
محمد بن حسن صفّار، به سندى كه در آن ترديد وجود دارد (بدين گونه از ابن