حتى سلسله مشايخ او را به دست آورند. مثلا عبد اللّه بن عامر يحصبى (متوفاى 118) كه نزديك‌ترين قرّاء سبعة به دوران صحابه است، مشايخ او را نيافته تا سند روايتى براى قرائت وى ارائه دهند. ابن جزرى، نه قول در سلسله مشايخ او ياد مى‌كند و در نهايت ترجيح مى‌دهد كه وى قرائت را از «مغيرة بن ابى شهاب مخزومى» آموخته و «مغيره» نيز قرائت را از عثمان از پيامبر گرفته است. اين در حالى است كه از برخى نقل مى‌كند معلوم نيست ابن عامر، قرائت را از كه آموخته‌[1] و درباره مغيره نيز تشكيك شده كه قرائت را از عثمان گرفته باشد[2].

علاوه بر اين، مغيره كه به عنوان شيخ قرائت ابن عامر معرفى شده، فردى ناشناخته است. شمس الدين ذهبى گويد: «گمان مى‌رود كه او در دوران حكومت معاويه در شام، قارى دمشق بوده كه ابن عامر، قرائت را از وى آموخته باشد». گويد:

«مغيرة بن ابى شهاب جز از گفته ابن عامر شناخته نشده است‌[3]. لذا «ابن عساكر» در تاريخ دمشق- كه شيوه او در آن كتاب گزارش حال بزرگان دمشق است- نامى از مغيرة بن ابى شهاب نبرده، جز در شرح حال عبد اللّه بن عامر كه از وى پرسيدند قرائت را نزد كه آموختى؟- زيرا مورد اتهام بود- او در جواب گفت: نزد مغيره و او از عثمان گرفته بود»[4].

بيش از اين از شيخ قرائت بودن مغيره و شخصيّت او و فراگيرى او از عثمان، اطلاعى در دست نيست. اساسا مطرح كردن عثمان به عنوان شيخ قرائت، با آن همه گرفتارى‌هاى وى و مشاغل فراوان ديگر او، جاى سؤال است كه پاسخ قانع كننده‌اى براى آن نتوان يافت!

اخبار آحاد نه متواتر

به فرض ثبوت اسناد بين قارى و يكى از صحابه اوليه، چنين اسنادى در زمره اسناد آحاد است و شرايط تواتر در آن وجود ندارد.

دومين قارى نزديك به عهد صحابه، عبد اللّه بن كثير است كه به سال 120 هجرى‌

[1] عناية النهاية في طبقات القراء؛ ج 1 ص 424.

[2] همان؛ ج 2، ص 305.

[3] ذهبى؛ معرفة القراء الكبار، ج 1، ص 43.

[4] ابن جزرى؛ غاية النهاية، ج 2، ص 305.