نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 138
مصحفها را به تعدادى كه بايد
به مناطق مختلف فرستاده شود، بنويسند. و افراد مذكور را اضافه كردند و براى املا
از ابىّ بن كعب كمك گرفتند»[1].
موضع
صحابه درباره يكسان شدن مصحفها
همان
گونه كه در گذشته گفته شد، حذيفة بن يمان اولين كسى بود كه درباره يكسان شدن
مصحفها سخن گفت و سوگند ياد كرد كه به نزد خليفه خواهد رفت و از او خواهد خواست
كه فقط يك قرائت بين مسلمانان معمول باشد[2].
او بود كه در كوفه در اين باره با صحابه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله مشورت كرد و
همه آنان، به جز ابن مسعود، با پيشنهاد او موافقت كردند. با طرح اين پيشنهاد عثمان
با آن موافقت نمود. سپس آن گروه از اصحاب پيامبر را كه در مدينه بودند فراخواند و
در اين باره با آنان مشورت كرد؛ همه با پيشنهاد يكسان كردن مصاحف موافقت كردند.
همچنين
امام امير المؤمنين عليه السّلام رأى موافق خود را با اين برنامه به گونه اصولى
اظهار نمود. ابن ابى داود از سويد بن غفله روايت كرده است كه على عليه السّلام
فرمود:
«سوگند
به خدا كه عثمان درباره مصاحف (قرآن) هيچ عملى را انجام نداد مگر اين كه با مشورت
ما بود. او درباره قرائتها با ما مشورت كرد و گفت: به من گفتهاند كه برخى
مىگويند قرائت من بهتر از قرائت توست و اين چيزى نزديك به كفر است.
به
او (عثمان) گفتم نظرت چيست؟ گفت: نظرم اين است كه فقط يك مصحف در اختيار مردم باشد
و در اين زمينه تفرقه و اختلاف نداشته باشند. گفتم نظر خوبى است»[3].
در روايت ديگرى آمده است كه على عليه السّلام فرمود: «اگر امر مصحفها به من نيز
واگذار مىشد، من همان مىكردم كه عثمان كرد»[4].
پس
از آن كه على عليه السّلام به خلافت رسيد، مردم را بر آن داشت تا به همان مصحف
عثمان ملتزم باشند و تغييرى در آن ندهند، گرچه در آن غلطهاى املايى وجود
[1] فتح الباري؛ ج 9، ص 16. طبقات ابن سعد؛ ج 3، قسمت
2، ص 2 ابن حجر عسقلانى؛ تهذيب التهذيب في اسماء الرجال؛ ج 1، ص 187.