همان
گونه كه گفته شد دوره پس از درگذشت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله دوره جمعآورى
قرآن بشمار آمده است. بزرگان صحابه بر حسب دانش و شايستگى خود به جمعآورى آيات و
مرتب كردن سورههاى قرآن دست زدند و هريك آن را در مصحف خاص خود گرد آوردند. برخى
كه خود از عهده اين كار بر نمىآمدند، از ديگران مىخواستند تا مصحفى براى آنان
استنساخ كنند و يا آيات و سورههاى قرآن را در مصحفى براى آنان گرد آورند. به اين
ترتيب و با گسترش قلمرو حكومت اسلامى، تعداد مصحفها رو به فزونى گذاشت. با افزايش
تعداد مسلمانان نياز به نسخههايى از قرآن نيز بيشتر مىشد. چه اين كتاب تنها
دستور آسمانى بود كه مسلمانان، تمام جوانب زندگى خود را بر اساس آن تنظيم مىكردند
و براى آنان منبع احكام و قانونگذارى و تشكيلات نيز بشمار مىآمد.
برخى
از اين مصحفها به تبع موقع و پاىگاه جمعكننده آن در جهان اسلام آن روز، مقام
والايى را كسب كرد. مثلا مصحف عبد اللّه بن مسعود، صحابى بزرگوار كه مرجع اهل
كوفه[1] به شمار
مىآمد و مصحف ابىّ بن كعب مورد توجه مردم مدينه بود
[1] كوفه در آن روز مركز علم و درس و بحث معارف اسلامى
در سطح جهانى بود.
نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 132