متعه و انقطاعى است نه دائمى و يا اين آيه را چنين خوانده است: «إِنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ أَكادُ أُخْفِيها [من نفسى فكيف اظهركم عليها] لِتُجْزى‌ كُلُّ نَفْسٍ بِما تَسْعى‌»[1].

همان گونه كه درباره مصحف ابن مسعود بيان شد، نبايد گمان برد كه اين بيان‌هاى تفسيرى در مصاحف صحابه تحريف و زيادت كلمات و يا ترديد در قرآن‌هاى موجود را به دنبال داشته است. البته بعدها اين روش متروك شد.

مصاحف غير معروف‌

از برخى كتب قرائات برمى‌آيد كه اختلاف قرائت صحابه به دليل اختلاف در مصحف‌هاى جمع‌آورى‌شده آن‌ها بود، زيرا در دوران عثمان براى يكسان نمودن مصاحف و از بين بردن اختلاف در قرائات، دستور جمع‌آورى مصحف‌ها داده شد تا منشأ اختلاف از بين برود. ابن خطيب مى‌گويد: «قرائات مختلف كه از رجال صدر اول و صحابه منقول است در مصحف‌هاى آنان ثبت شده بود»[2]. اكنون به برخى از مصاحف غير معروف به نقل از شواذ القراءات اشاره مى‌كنيم:[3] مصحف‌ها/ قرائت مشهور

1. مصحف عايشه‌[4]

حافظوا على الصلوات و الصلاة الوسطى و صلاة العصر (ص 15)/ حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى‌ ... (بقره، 238).

ان يدعون من دونه إلّا أوثانا ... (ص 29)./ إِنْ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِناثاً ... (نساء، 117) إنّكم و ما تعبدون من دون اللّه حطب جهنّم (ص 93)./ إِنَّكُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ‌ (انبيا، 98).

إِذْ تَلَقَّوْنَهُ ... (ص 100)./ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ‌ (نور، 15).

و الذين يأتون ما اتوا و قلوبهم وجلة ... (ص 90)./ وَ الَّذِينَ يُؤْتُونَ ما آتَوْا وَ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ ... (مؤمنون،

[1] طه 20: 15. ر. ك: ابن خالويه؛ شواذ القراءات؛ ص 87.

[2] الفرقان في جمع و تدوين القرآن؛ ص 110.

[3] با شماره صفحات آن كه در كنار هر قرائت آورده شده.

[4] در صحيح بخارى آمده است كه شخصى عراقى مصحف عايشه را خواست تا از آن نسخه‌اى بردارد. معلوم مى‌شود كه عايشه نيز مانند ديگران مصحف گردآورده‌اى داشت كه مخصوص خود او بود( صحيح بخارى؛ ج 6، ص 228. فتح الباري؛ ج 9، ص 36).