بيش از بيست نام براى اين سوره آورده است‌[1].

فاتحة الكتاب: از آن جهت بدين نام خوانده شده كه نخستين سوره قرآن است. نه فقط در مصحف شريف به عنوان اولين سوره ثبت شده، بلكه اولين سوره كاملى است كه از آسمان فرودآمده است.

أمّ الكتاب: أمّ به معناى مقصد و هدف است و سوره حمد بدين جهت ام‌الكتاب خوانده شده كه تمام اهداف و اغراض قرآنى در اين سوره كوتاه فراهم شده است.

ازاين‌رو اين سوره را افضل سور قرآنى به شمار آورده‌اند.

السبع المثانى: مشتمل بر هفت آيه و از سوره‌هاى كوتاه است (كه به آن‌ها مثانى گفته مى‌شود). از اين جهت مثانى گفته مى‌شود كه قابل تكرار است، و بيش از سوره‌هاى بلند تلاوت مى‌شود.

نمونه‌هايى از نام‌هاى متعدّد سوره‌ها در زير ارائه مى‌شود:

توبه، برائت.

اسراء[2]، سبحان، بنى اسرائيل.

نمل، سليمان.

غافر، مؤمن.

فصّلت، سجده.

محمد، قتال.

قمر، اقتربت.

ملك، تبارك.

معارج، سأل، واقع.

نبأ، عمّ.

بيّنه، لم يكن.

ماعون، دين، أ رأيت.

مسد، تبّت.

توحيد، إخلاص‌[3].

دهر، إنسان، هل أتى.

قريش، إيلاف.

شرح، انشراح.

نام‌هاى گروهى سوره‌هاى قرآن‌

1. سبع طوال: هفت سوره طولانى بقره، آل عمران، نساء، أعراف، أنعام، مائده و دو سوره انفال و برائت كه به جاى يك سوره شمرده شده‌اند.

2. مئين: سوره‌هايى كه عدد آيات آن‌ها از صد متجاوز است. ولى از لحاظ حجم‌

[1] الاتقان؛ ج 1، ص 151.

[2] أسرى به صورت فعل ماضى از مصدر إسراء نيز آمده است.

[3] ر. ك: الاتقان؛ ج 1، ص 159- 155.