نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 113
نام سوره/ وجه تسميه كهف/ تنها
سورهاى است كه در آن درباره اصحاب كهف مطلبى آمده است.
مريم/
تنها در اين سوره سرگذشت حضرت مريم با عنوان «و اذكر في الكتاب مريم ...» (آيات
35- 16) به تفصيل آمده و در سوره آل عمران با عنوان آل عمران به شرح حال او اشاره
شده است.
طه/
با لفظ «طه» آغاز شده است.
انبيا/
تنها سورهاى است كه از انبياى معروف (نزد عرب) سخن به ميان آمده است.
حج/
در اين سوره به تفصيل (آيات 38- 25) از احكام حج سخن گفته شده و اعلام به حج شده
است: «وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ ...».
مؤمنون/
اين سوره با جمله «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ...» آغاز شده
است.
نور/
آيه نور در اين سوره آمده است.
فرقان/
در اين سوره قرآن با نام فرقان آورده شده و نزول آن يادآورى شده است و خداوند به
خود تبريك گفته است.
شعراء/
تنها سورهاى است كه لفظ «شعراء» در آن آمده است.
نمل/
اين سوره تنها سورهاى است كه در آن از نمل سخن گفته شده است.
قصص/
در اين سوره عبارت «قَصَّ عَلَيْهِ الْقَصَصَ»
(هم فعل و هم مصدر) آمده است، گرچه در سوره يوسف نيز «نَقُصُّ
عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ» آمده، ولى در آنجا اولويت با تسميه
به نام يوسف بوده است.
عنكبوت/
تنها سورهاى است كه اين نام در آن برده شده است.
روم/
تنها سورهاى است كه اين نام در آن برده شده است.
سجده/
به جهت اشتمال آن بر آيه سجده بدين نام ناميده شده است، البته در سه سوره ديگر نيز
آيه سجده وجود دارد، ولى اولويت در آنها با ديگر نامهاست.
احزاب/
تنها سورهاى است كه در آن به واقعه احزاب اشاره شده است.
سبأ/
تنها سورهاى است كه در آن لفظ «سبأ» ذكر شده است.
به
گونهاى كه ملاحظه شد در نامگذارى سورهها مناسبتى وجود دارد. البته عللى كه در
اين نامگذارىها ذكر مىشود هرگز وجه انحصار ندارد، زيرا در نامگذارى، كمترين
مناسبت كافى است: «يكفي في التسمية أدنى مناسبة».
تعدّد
نام برخى سورهها
بيشتر
سورهها يك نام دارند. برخى دو يا سه يا بيشتر كه اين تعدد در نام به جهات خاصى
بوده است. مانند:
سوره
حمد با نام فاتحة الكتاب و امالكتاب و السبع المثانى. جلال الدين سيوطى
نام کتاب : علوم قرآنى نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 113