تذكر چند نكته ظريف‌

از جمله شگفتيهاى اين بخش از تناسب، اختلاف آخر يك آيه، در دو مورد و يا يك آيه مكرر در دو جاست:

مثال 1: آيه شريفه: وَ آتاكُمْ مِنْ كُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ[1].

در جايى ديگر مى‌بينيم:

وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ‌[2].

سؤال اين است كه چه حكمتى در تخصيص آيه دوم، به وصف منعم بودن خداوند، و آيه اوّل به وصف منعم عليه بودن مردمان است؟

پاسخ اين است كه: سياق آيات در سوره نحل، در وصف خداى تعالى و بيان عظمت و دلايل فيض ذات اقدس ربوبى است، كه بدين ترتيب از خلقت آسمانها و زمين شروع نموده، و پس از آن خلقت انسان و چهارپايان و جنبندگان، و انزال باران و رويانيدن زرع و نباتات، و تسخير شب و روز، و وديعه‌هاى حق در درون زمين و دل درياها و كوهها و علامات و نشانه‌ها، و ذكر ستارگان كه وسيله راهيابى و هدايتند، مطرح فرموده تا اينكه به قول خداى سبحان: أَ فَمَنْ يَخْلُقُ كَمَنْ لا يَخْلُقُ أَ فَلا تَذَكَّرُونَ‌[3] ادامه پيدا مى‌كند و در دنبال آن مى‌فرمايد: وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ‌ و بدان، آيه را ختم مى‌فرمايد.

[1] يعنى: و از انواع نعمتهايى كه از او درخواست كرديد به شما عطا فرمود، كه اگر نعمتهاى خدا را بخواهيد بشماريد، هرگز حساب آن نخواهيد كرد. همانا انسان سخت كفر كيش و ستمگر است.( ابراهيم: 34).

[2] نحل: 18.

[3] نحل: 17.