و باعث گرايش انسان و ايمان او به مبدأ عالم (خداى يگانه) است.

امّا تدبر و دقت در تفاصيل و جزئيات و دقايق خلقت كه دلالت بر تدبير و مديريت آفريدگار جهان دارد، خود دليلى است بر نظم دقيقى كه موجب يقين انسان مؤمن مى‌گردد. و سرانجام آنچه كه انسان را به يك باور و ايمان و يقين از طريق تدبر در آيات خداى متعال، و تفكر در امر مخلوقات و ريزه‌كاريهاى آن دعوت نموده و فرا مى‌خواند، همه به بركت و شرف عقل است كه در نهاد و نهان و حقيقت انسان، به وديعه نهاده شده و به وى تفضّل شده است.

وجه تمكّن در آيات 12 تا 14 سوره مؤمنون‌

مثال 7: آيات: وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ* ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِي قَرارٍ مَكِينٍ* ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ‌[1].

بنا بر سياق و ريخت آيه، در اين قالب و نظم بديع و بى‌نظير، و تسلسل خلقت انسان در مراحل مختلف به اين شكل و ترتيب بى‌مثيل، اقتضاى چنين فواصل و خاتمه‌اى مى‌نمايد؛ يعنى: خاتمه‌اى كه از يك ثناء و ستايش و تحسين شگفت‌آور برخوردار باشد. و اين امر چنان روشن و ظاهر بوده كه يكى از اصحاب رسول خدا- صلى اللّه عليه و آله و سلم- (گويا معاذ بن جبل بوده) مبادرت به تحسين‌

[1] يعنى: همانا انسان را از نسلهايى از گل آفريديم. و سپس آن را به صورت نطفه‌اى در جايگاهى بسيار محكم قرار داديم. و پس از آن نطفه را به علقه مبدل ساختيم. و سپس علقه را به مضغه تبديل نموده و مضغه را به صورت استخوانهايى مبدل نموديم. و سپس بر آن لباسى از گوشت پوشانيديم. بعد آن را يك مخلوق ديگرى در آورديم، و به موجود جديدى تبديل ساختيم. پس مبارك است پروردگارى كه بهترين آفرينندگان است.( مؤمنون:

12- 14).