آغاز و اوائل سوره‌ها از نظر بدر الدين زركشى‌

بدر الدين زركشى از «ابو شامه» شهاب الدين مقدسى (متوفاى سال 665) در مورد آغاز و اوائل سوره‌ها نقل كرده كه آنها ده نوع است:

نوع اول آنكه: با حمد و ثناى حضرت حق تعالى آغاز شده، حالا يا بخاطر تمجيد و تعريف ذات اقدس حق تعالى و يا به علّت تنزيه ذات ربوبى [از امور نامناسب‌] و اين نوع شروع نمودن، در چهارده سوره مى‌باشد كه هفت عدد آن تعريف و تمجيد است. و آنها عبارتند از:

1- سوره «فاتحه»، 2- سوره «انعام»، 3- سوره «كهف»

4- سوره «سباء»، 5- سوره «فاطر»، 6- سوره «فرقان»

7- سوره «ملك».

و هفت عدد ديگر آن نيز تنزيه و تقديس است. و آنها عبارتند از:

1- سوره «اسراء»، 2- سوره «حديد»، 3- سوره «حشر»

4- سوره «صف»، 5- سوره «اعلى»، 6- سوره «جمعه»

7- سوره «تغابن».

نوع دوم آنكه: با «حروف مقطّعه» شروع گرديده و آن در «29» سوره است، چنانكه تفصيل آن قبلا گذشت.

نوع سوم آنكه: با حروف «نداء» آغاز گرديده؛ حالا يا خطاب آن به مردم است و يا به مؤمنين و يا به خاص رسول خدا- صلى اللّه عليه و آله و سلم- كه مجموعا تعداد ده سوره هستند كه بحث اين هم قبلا گذشت.