2. ترجمه آزاد؛

3. ترجمه تفسيرى.

1. ترجمه همگام. به اين صورت است كه مترجم، به جاى هر كلمه از زبان مبدأ، كلمه‌اى از زبان مقصد را جايگزين مى‌كند. جمله‌ها و تركيب‌بنديهاى كلام را، يك‌به‌يك، كلمه به كلمه، تعويض و تبديل مى‌كند و تا پايان همين‌گونه ادامه مى‌دهد. مثلا، جمله «اعوذ باللّه من الشيطان الرجيم» بدين صورت ترجمه مى‌شود: پناه مى‌برم به خدا از شيطان رانده‌شده، يا «بسم الله الرحمن الرحيم» را به نام خداى بخشاينده مهربان ترجمه مى‌كند. اين گونه ترجمه بسيار دشوار است؛ زيرا يافتن كلمات همانند، با همان خصوصيّات، در دو زبان مبدأ و مقصد كار آسانى نيست و بيشتر، مترجمين به همين دليل دچار اشكال فراوان شده‌اند. بعلاوه در بيشتر موارد اين چنين ترجمه‌ها نمى‌تواند كاملا اصل معنى را افاده كند و اين، معلول نارسايى برخى كلمات در زبان مقصد است كه به طور كامل نمى‌تواند معناى كلمات زبان مبدأ را ايفاء كند. بگذريم از اينكه ترجمه همگام زيبايى سخن و جذابى آن را نمى‌تواند منتقل كند. لذا مى‌توان ترجمه همگام را نارساترين اسلوب ترجمه دانست و مورد پسند محققين، مخصوصا درباره كتب علمى نيست.

همچنين اين گونه ترجمه‌ها، در جمله‌هاى كوتاه امكان‌پذير است؛ ولى اگر مطلب علمى باشد و سخن به درازا كشيده شود هرگز نمى‌تواند اصل مباحث و مسائل را بازگو كند.

با توجه به اشكالاتى كه به اختصار بيان شد اين شيوه ترجمه را مى‌توان به عنوان نارساترين ترجمه‌ها دانست. ترجمه همگام در كلامى مانند قرآن، كه بيشتر تعابير وارده در آن، با انواع استعاره‌ها و تشبيه‌ها و كنايه‌ها ايفاء شده است، يا اصلا امكان‌پذير نيست و يا به صورت مستهجن و زشتى نمودار مى‌گردد، زيرا تشبيه و استعاره هر لغت مخصوص همان لغت است و نمى‌توان عين آن را در لغت ديگر به كار برد.

اگر بخواهيم آيه 29 سوره اسراء «وَ لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى‌ عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً» را ترجمه همگام كنيم به اين صورت خواهد بود:

(هرگز دست خود بر گردن مبند و آن را از هم گشاده كاملا گشاده مدار، آنگاه نكوهيده و درمانده خواهى نشست.) خواننده اين ترجمه در حيرت خواهد ماند، چرا خداوند از بستن دست به گردن و از گشاده نمودن دست منع نموده است؛ ولى بايد توجه داشت كه «غلّ يدين» در لغت عرب كنايه از بخل ورزيدن و «بسط يدين» كنايه از سخاوت است.