جوانان كشيده مى‌شد و سپس به معلمان مى‌رسيد و هر يك قرائت ديگرى را غلط مى‌شمرد. اين خبر به عثمان رسيد، گفت: در اينجا [مدينه‌] در قرآن اختلاف داريد و آن‌را به غلط مى‌خوانيد، پس آنكه دورتر است بيشتر به بيراهه مى‌رود و آن را دستخوش اختلاف قرار مى‌دهد.[1] اگر حوادثى از اين قبيل مربوط به اختلاف قرائت قرآن به‌وسيله مردانى آگاه همچون حذيفةبن‌يمان- كه خدايش رحمت كند- پيش‌بينى نمى‌شد، به حوادثى ناخوشايند و فتنه‌هايى بدفرجام منتهى مى‌گرديد.

ورود حذيفه به مدينه‌

حذيفه در بازگشت از جنگ ارمنستان، در حالى كه از اختلاف مردم درباره قرآن ناخشنود بود، با آن عده از اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله كه در كوفه بودند، درباره حلّ اين مشكل- پيش از آنكه جاهاى ديگر را فراگيرد- به مشورت پرداخت. نظر حذيفه اين بود كه عثمان را برآن دارد كه به يكسان نمودن مصاحف و الزام مردم به قرائت واحد اقدام كند؛ همه اصحاب به درستى اين نظر اتفاق كردند جز عبداللَّه‌بن‌مسعود؛ لذا حذيفه با شتاب هرچه تمام‌تر به سوى مدينه شتافت تا عثمان را برانگيزد كه امّت محمّد صلى الله عليه و آله را پيش از پراكندگى دريابد.

حذيفه به عثمان گفت: «اى خليفه مسلمين! من بدون پرده‌پوشى هشدار مى‌دهم؛ اين امّت را درياب پيش از آنكه گرفتار همان اختلافى شوند كه يهود و نصارى به آن گرفتار شدند». عثمان پرسيد: «موضوع چيست؟» حذيفه گفت: «در جنگ ارمنستان شركت داشتم. در آنجامردم شام، قرآن را به قرائت ابىّ‌بن‌كعب‌

[1] . الاتقان؛ ج 1، ص 59.