مقام «ايجاد» و «انجام» مستقل تصور كرده، براى آنها فاعليت منهاى اذن و اراده الهى، تصور كنيم، ولى هرگاه فاعليت آنان را در اين امور بسان فاعليت آنها در امور عادى مانند سخن گفتن، حركت كردن و ...

بدانيم و همگى را معلول قدرت انسان، و قدرت انسان را معلول ذات حق بدانيم، و كار آنها را بسان نظام آفرينش كه همه علل در آنجا به ذات احديت منتهى مى‌گردد، تصور كنيم، هرگز دچار شرك نخواهيم بود، زيرا اعتراف مى‌كنيم كه همه علل اعم از طبيعى و مجرد، به او منتهى مى‌گردند.

از اين گذشته، نويسنده مطلب ياد شده، دو صفحه بعد عبارتى دارد كه هرگز با اين تفسير، سازگار نيست بلكه با آنچه ما بيان كرديم بيشتر سازگار مى‌باشد.[1]

5. تصرفهاى حضرت محمد صلى اللّه عليه و اله و سلم‌

مسأله «شق القمر»، يكى از مسائل اسلامى است و آياتى در قرآن حاكى از آن است كه در زمان رسول گرامى، ماه به عنوان اعجاز

[1] - در صفحه 245 مى‌نويسد:« خداوند به رسول گرامى و امامان به اندازه‌اى قدرت‌تسلط و تصرف در موجودات داده كه حتى جواهر و اعراض در مقابل آنها خاضعندو مى‌توانند به وجود ذهنى خود در عالم طبيعت وجود خارجى بدهند». و همچنين‌در ص 250 جمله‌هايى دارد كه با تفسير ما بهتر تطبيق مى‌كند. ص 748.