4. برابرى در بهره‌مندى از دانش و تربيت‌

تعليم و تربيت، فلسفه بعثت و در رأس تعاليم همه انبياى الهى- صلواة اللّه عليهم اجمعين- بوده است. همان‌گونه كه قرآن كريم مى‌فرمايد:

هو الّذى بعث فى الأميّيّن رسولا منهم يتلوا عليهم آياته ويزكّيهم و يعلّمهم الكتاب و الحكمة و إن كانوا من قبل لفى ضلال مبين؛[1] او كسى است كه در ميان جمعيت درس ناخوانده رسول از خودشان برانگيخت كه آياتش را بر آنها مى‌خواند و آنها را تزكيه مى‌كند و به آنان كتاب و حكمت مى‌آموزد، و مسلما پيش از آن در گمراهى آشكار بودند.

اين بدان‌روست كه آموزش معارف اصيل و الهى، عامل مؤثر در از بين بردن افكار انحرافى و سنت‌هاى خرافى برخاسته از جهل و نادنى مى‌باشد و انسان در پرتو تحصيل چنين معارفى مى‌تواند به هستى و چيستى خود پى‌برده و به واسطه آن خالق عالم را بهتر بشناسد و در رفتار و كردارش، تنها مطيع و منقاد او بوده، در مسير عبوديت خالق يگانه قرار گيرد. ازاين‌رو، در بينش امير مؤمنان على عليه السّلام جهل‌زدايى و آشنا نمودن افراد جامعه با حقايق معارف اسلام، از عمده وظايف حاكم اسلامى در برابر امّت مى‌باشد. آن امام همام عليه السّلام در بخشى از بيانات خويش مى‌فرمايند:

أيّها الناس ... فأمّا حقّكم عليّ ... تعليمكم كيلا تجهلوا و تأديبكم كيما تعلموا؛[2] اى مردم حق شما بر من آن است كه شما را آموزش دهم، تا از جهالت برهيد و تربيت كنم، تا راه‌ورسم زندگى را بدانيد.

سيره حضرت بر اين بود كه مردم با معارف اسلام راستين آشنا و حقايق قرآن را

[1] - جمعه، آيه 2.

[2] - همان، خطبه 34.