نام کتاب : مردم سالارى دينى ماهيت، ابعاد و مسائل مردم سالارى دينى نویسنده : جمعى از نويسندگان جلد : 1 صفحه : 26
مطلقه را دور نمىاندازد، فقط اين نظريه را
نمىپذيرد كه قدرت و جه امتياز يك نفر باشد. دموكراسى همچنين قانون حاكميتقوىتر
را منكر نمىشود؛ زيرا اصل اكثريت نوعى قانون است كه حق را به طرف نيرومندتر
مىدهد. بنابراين، علت پيروى افراد از اكثريت الزاماً اين نيست كه اكثريت حق دارد
و معرف حقيقت است بلكه به اين علت است اكثريت زور بيشترى دارد. بدين ترتيب
دموكراسى نيز مصون از استبدادگرايى نيست. يكى از راههاى علاج اين ايراد آن است كه
هوادار دموكراسى مبتنى بر اكثريت مؤثر و نه اكثريت عددى يا كمّى بود. اكثريت مؤثر
شامل كسانى است كه در خصوص غايات حكومت آگاهى كامل و وحدت نظر داشته يا اكثريت
جامعه سياسى را تشكيل مىدهند. (براى مطالعه بيشتر ر. ك به:
بشيريه، 1374، صص 32- 29)
خطر فريب افكار و آراى عموم و نفوذ پذيرى آن
اينكه رأى مردم در نظام دموكراسى تا چه حد تعيينكننده اصلى در
عرصههاى سياست است، جاى جدلهاى فراوانى را باز مىگذارد؛ مثلًا اين سؤال بارها
طرح مىشود كه رأى مردم و نتيجه انتخابات تا چه اندازه منعكس كننده اراده واقعى
مردم است؟ تبليغات و در امان نبودن رأى دهندگان از خطر فريب و نفوذ، عضويت در
ماشينهاى بزرگ سياسى- اصطلاحى كه" ماكس وبر" در مورد احزاب سياسى به كار
مى برد- و حق انتخاب محدود بين چند حزب، تا چه حد به فرد امكان مىدهد خواست واقعى
خود را از طريق رأى منعكس كند؟ اين سؤالى است كه هنوز پاسخ قطعى بدان داده نشده
است. علاوه بر آن، امروزه مسئله خوددارى قشر بزرگى از شهروندان از شركت در
انتخابات نيز مطرح است.
دموكراسى نخبهگرا مانعى بر سر راه مشاركت واقعى مردم
وجود اليتهاى (نخبگان) سازمانيافته و نيرومند در دموكراسىهاى
امروز، موانعى بر سر راه مشاركت واقعى عمومى در زندگى سياسى به وجود آورده است تا
جايى كه برخى از نظريهپردازان معاصر، همانند رابرت دال، دموكراسى را اصولًا
نام کتاب : مردم سالارى دينى ماهيت، ابعاد و مسائل مردم سالارى دينى نویسنده : جمعى از نويسندگان جلد : 1 صفحه : 26