7. آيات مشورت‌

شورا، پذيرش مداخله مردم در امور اجرايى عام است. قرآن اين نكته را به صراحت تأييد مى‌كند:

وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ؛ 28

با آنان مشورت كن و اگر قصد انجام كارى داشتى، بر خدا توكّل كن كه خداوند توكّل‌كنندگان را دوست دارد.

بديهى است كه حضرت ولىّ عصر عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف به اين آيه عمل مى‌كند. بنابراين، زمانى به اين آيه مى‌توان عمل كرد كه بتواند اعمال ولايت كند؛ چون بدون اعمال ولايت، در امور اجرايى با مردم نمى‌توان مشورت كرد. پس نخست بايد مردم، اعمال ولايت از طرف حضرت را بپذيرند تا نوبت به مشورت در امور اجرايى برسد. بنابراين، بدون بيعت، جايى براى مشورت نخواهد بود.

8. عقل و سيره عقلا

عقل بيعت مردم با امام را با نصب وى از طرف خداوند سازگار مى‌داند؛ زيرا بيعت مردم با امام گونه‌اى اعلام وفادارى و تأكيد بر اطاعت است و انسان در وجدان خود، بعد از بيعت احساس مسئوليت مى‌كند كه هم اطاعت و هم حمايت كند. سيره عقلا نيز بر همين شيوه بوده كه اعمال ولايت حتى براى معصوم با پذيرش و رضايت مردم ممكن است وگرنه نمى‌تواند اعمال ولايت بكند.

9. رابطه معكوس بيعت با غيبت‌

پديده غيبت حضرت حجت عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف چنان‌كه در روايات نيز به آن اشاره شده، حكمت‌هاى فراوانى دارد كه فقط پس از ظهور فهميدنى است. لذا مهم‌ترين علت ادامه غيبت، نبود آمادگى جهانى براى درك زمان ظهور و يارى امام از اجراى برنامه‌هاى گسترده و همه‌جانبه است. 29

خواجه نصير الدين طوسى در اين باره معتقد است:

حرمان خلق از امام و علّت غيبت او، چون معلوم است كه از جهت خداى سبحان نباشد و از جهت خود امام نيز نبود، پس لا بد از جهت رعيت بود و تا آن علّت زايل نشود، ظاهر نگردد. 30