گويى فرمايد: توجّه توجّه! به ذكر او فرو
رو، تا قلبت كه سرگشته و حيرت زده از اين سو به آن سو و از اين شاخه به آن شاخه
پرواز مىكند طمأنينه حاصل كند.
پس اى فرزند عزيزم! كه خداوند تو را با ذكر خود مطمئن القلب فرمايد،
نصيحت و وصيّت پدر سرگشته و حيرت زده ات را بشنو و به اين در و آن در براى رسيدن
به مقام و شهرت آنچه مورد شهوات نفسانيه است مزن، كه به هر چه برسى از نرسيدن به
مافوق او متأثّر مىشوى و حسرت بالاتر را مىبرى و ناراحتى روحيت افزون مىشود.
اگر گويى تو خود چرا به خود اين نصيحت را نكنى؟ گويم: «انْظُرْ الى
ما قالْ، لاالى مَنْ قال»؛[1] اين حرف
صحيح است، اگر چه از مجنونى يا مفتونى صادر شود.
در قرآن كريم پس از آن كه مىفرمايد: «آنچه مصيبت در زمين و در نفوس
شما وارد مىشود قبلًا ثبت است در كتاب»؛ گويد:
«لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ وَ اللَّهُ
لا يُحِبُّ كُلّ مُخْتالٍ فَخُورٍ»[2].
انسان در اين عالم در معرض تحولات است، گاهى مصيبتهايى بر او وارد
مىشود وگاهى دنيا به او رو مىآورد و به مقام و جاه و مال (و) منال و قدرت و نعمت
مىرسد و اين هر دو پايدار نيست.
نه آن كم و كاستىها و مصيبتها تو را محزون كند كه عنان صبر از دستت
برود، كه گاه شود آنچه مصيبت و كمبود است براى تو خير و صلاح باشد: «عَسى انْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ»[3]؛ و
در اقبال دنيا و رسيدن به آنچه شهوات اقتضا مىكند
خود را مباز و تكبّر و فخر بر بندگان خدا مكن كه بسا باشد كه آنچه را
خير مىدانى شرّ باشد براى تو.[4][5]
[1] - به گفته بنگر، نه به گوينده( در غررالحكم- فصل
30، حديث 11- به اين عبارت آمده است: انظرالى ما قال و لاتنظر الى من قال)
[2] - ... تا هرگز بر آنچه از دست شما رود دلتنگ نشويد
و به آنچه به شما رسد دلشاد نگرديد و خداوند دوستدار هيچ متكبّر و خودستايى نيست.
سوره حديد( 57): آيه 23
[3] - چه بسا چيزى را ناگوار شماريد در حالى كه براى
شما خير است. سوره بقره( 2): آيه 216
[4] - اشاره است به آيه كريمه:« وَ عَسى أَنْ
تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ»؛ سوره بقره( 2): آيه 216
[5] - وعده ديدار، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى
رحمه الله، نامه 8/ 2/ 1361