نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 210
دوشنبه 30 خرداد 1300/ 20 ژوئن 1921/ 13
شوال 1339
* درگيرى نيروهاى سعد الدوله با قزاقها
سعد الدوله پسر سپهسالار كه فرماندهى يك هزار و دويست نفر از نيروهاى
مستقر در لاهيجان را پذيرفته بود، با قزاقها درگير شده و آنها را شكست داد 1
* پذيرايى سفير ايران در پاريس از هيئت سياسى افغانستان
هيئتى از افغانستان به رياست محمد ولى خان، به منظور اعلان تاجگذارى
امان اللّه خان افغان و تشكيل سفارت افغانستان در پاريس وارد اين شهر شدند. 2
پس از استقبال و پذيرايى رسمى دولت فرانسه از اين هيئت افغانى و
ديدار آنان با رئيسجمهور فرانسه، به سفارت ايران در پاريس آمدند.
سفير ايران در پاريس به افتخار اين هيئت، امشب يك مهمانى غيررسمى
بيست و چهار نفره برگزار كرد. وثوق الدوله نيز، در اين مهمانى حضور داشت. 3
* بازگشت زبردست خان از مسكو
«زبردست خان» از مسكو بازگشت و افراد وى به قصد حمله به يكى از
پستهاى ژاندارمرى از مرز عبور كردند. كلنل محمد تقى خان كه به شدت نگران اوضاع
منطقه قوچان بود يك واحد دويست نفرى از نيروهاى ژاندارمرى را به آنجا گسيل داشت،
ماژور اسماعيل خان (اسماعيل بهادر) رهبرى اين عمليات را عهدهدار شد. 4
* هشدار حكمران نظامى تهران
سرتيپ محمود انصارى حكمران نظامى تهران با انتشار اعلانى 5 نسبت به افرادى كه در انديشه خيانت و توطئه بر ضد مصالح مملكت باشند
هشدار داد و تأكيد كرد اين افراد از هر طبقه كه باشند به شدت مجازات خواهند شد. 6
* تظلم دوازده نفر از اتباع روسيه
دوازده نفر از اتباع روس كه قبلا در اداره ارزاق كار مىكردند، به سفارت
روسيه رفته و اظهار كرده بودند، اخيرا آنان را به قزاقخانه منتقل كردهاند ولى
ايشان تمايلى به خدمت در آنجا ندارند. ازاينرو، آنان تقاضا كردهاند طلبشان
پرداخت شود تا از خدمت مرخص گردند.
پيرو اين ماجرا، وزارت امور خارجه، امروز طى نامهاى از ديويزيون قزاق
خواست تا حقوق اين افراد پرداخت شود و از خدمت معافشان كنند.
7
(2). دولت افغانستان براى اعلان تاجگذارى
امان اللّه خان افغان و دعوت از دول اروپايى و آمريكايى براى برقرار كردن روابط
سياسى با اين دولتها، اين هيئت را عازم اروپا و آمريكا كرده بود (اسناد وزارت
خارجه، س 1339 ق، ك 13، پ 5، ص 8).
(3). تلگراف سفارت ايران در پاريس به وزارت
خارجه، 31/ 3/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 17، پ 2، ص 45.
(4). گزارشهاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص
88.
(5). متن كامل اعلان فوق الذكر به شرح ذيل
است: «گاهى راپرت مىدهند اشخاص مجهول الهويه كه در مقام مقايسه با افراد مملكت در
مرتبه صفر واقعند و نسبت آنها با سكنه اين مملكت نسبت قطره و درياست اين اشخاص از
روى نادانى و جهالت يا علت ديگر در مقام خيانت برآمده توطئه بر ضد مصالح مملكت و
وطن عزيز خودشان مىنمايند. به واسطه اين اعلان آنها را خبر مىدهم چنانچه دست از
حركات زشت و ناپسند خود برندارند بدون ملاحظه هركس از هرطبقه باشد در نهايت شدت
دولت آنها را سياست خواهد نمود.» (اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 26، پ 8، ص 12).