نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد جلد : 1 صفحه : 387
ضرورت نصب در محدوده خاص
حاكميت الهى، بر مبناى تفسيرى كه ارائه گرديد، ازآنرو كه به اصل
«توحيد ربوبى» پيوند خورده و جزء لا ينفكّ مشروعيت تلقى مىگردد، يك اصل كلى و
دائمى است؛ بدين معنا كه ضرورت حاكميت الهى را در شرايط گوناگون و ادوار مختلف به
اثبات مىرساند. چنين برهانى اختصاص به عصر خاصى نداشته و در هر دوره، قابل استناد
است.
در عين حال استدلالهاى ديگرى نيز وجود دارد كه ضرورت تعيين حاكم از
طرف خداوند را فقط نسبت به برخى از زمانها و يا نسبت به برخى از افراد اثبات
مىكند. اين استدلالها نيز در محدوده خاص خود، ارزش و اعتبار دارند، هر چند از
آنها نمىتوان يك اصل كلى و دائمى را استنتاج نمود.
ضرورت نصب در بحرانهاى فرهنگى- اجتماعى
عدّهاى بر اين عقيدهاند كه با صرفنظر از مبناى ربوبيت تشريعى
خداوند، كه ضرورت نصب حاكم از طرف خداوند را تثبيت مىكند، شرايط اجتماعى صدر
اسلام نيز به گونهاى بود كه براى خلافت اسلامى پس از رسول اكرم صلّى اللّه عليه و
آله و سلّم چارهاى جز تعيين الهى و نصب، وجود نداشت؛ زيرا انتخاب خليفه از طرف
مسلمانان، در آن موقعيت، مشكلات و بنبستهايى را به وجود مىآورد.
نام کتاب : دين و دولت در انديشه اسلامي نویسنده : سروش، محمد جلد : 1 صفحه : 387