قرار داده شده و انسان بر اساس نيازهاى خود به كشف و استفاده از آنها مشغول است و آنچه مورد رفاه و آسايش انسان مى‌شود. به تعبير قرآن كريم، همه اين نعمتها و مواهب الهى مسخّر انسان قرار داده شده و براى انسان آفريده شده است.[1]

دين اسلام به بهره‌بردارى و استفاده از نعمتهاى دنيوى تأكيد و هرگونه رهبانيت و دنياگريزى را رد مى‌كند. در واقع؛ به هر دو بعد انسان (جسمانى و معنوى) توجه داشته‌است و در موارد مختلف كسانى را كه نعمتهاى مادى را بر خود حرام كرده‌اند، مورد سرزنش قرار داده، مى‌فرمايد:

«قُلْ مَنْ حَرَّمَ زينَةَ اللّه الَّتى اخْرَجَ لِعِبادِهِ و الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ‌؛ بگو چه كسى زينتهاى الهى را كه براى بندگان خود آفريد و روزيهاى پاكيزه را، حرام كرده است؟!»[2]

در آيه ديگر به گفتگوى بنى‌اسرائيل و قارون مى‌پردازد و مى‌فرمايد:

«در آنچه خدا به تو داده، سراى آخرت را طلب‌كن و بهره‌ات را از دنيا فراموش مكن.»[3]

روايات زيادى نيز وجود دارد كه به بهره‌بردارى از موهبات دنيوى سفارش مى‌كند. امام صادق (ع) مى‌فرمايد:

«ليس مِنّا مَنْ ترك دنيا لاخرته و لا اخرته لدنياه‌؛ كسى كه دنيا را فداى آخرت يا آخرت را فداى دنيا نمايد از ما نيست.»[4]

كار و كوشش و طلب روزى‌حلال تا آنجا مورد سفارش اسلام قرار گرفته كه تلاشگر روزى حلال، مجاهد در راه خدا شمرده شده است.[5]

فردى در مقابل حضرت‌على (ع) زبان به سرزنش دنيا باز كرد. حضرت او را مورد سرزنش قرار داد و دنيا را چنين معرّفى كرد: «دنيا مسجد محبّان خدا، نمازخانه فرشتگان او، محل و فرودگاه وحى الهى، تجارتخانه دوستان و اولياى اوست كه به كسب رحمت و طلب حق مى‌پردازند».[6]

[1] - سوره جاثيه، آيه 13.

[2] - سوره اعراف، آيه 32.

[3] - سوره قصص، آيه 77.

[4] - من لايحضره‌الفقيه، ج 3، ص 156.

[5] - بحارالانوار، ج 93، ص 324.

[6] - نهج‌البلاغه، كلمه قصار 131.