نمايش فيلم پنجاه دقيقه‌اى آن در سينماهاى اروپا و آمريكا، دنيا را در بهت و اعجابى تأثرانگيز فروبرد. اين فاجعه يكى از مهم‌ترين وقايع دوران انقلاب بود كه موج اعتصابات و تظاهرات وسيع‌ترى را به‌دنبال داشت و بازتاب آن در سطح جهانى، جايگاه رژيم را به‌شدت تضعيف كرد. پس از اين اقدامِ خشونت‌بار رژيم، آتش خشم مردم برافروخته‌تر شد و سرعت جريان انقلاب شتاب بيشترى گرفت.[1]

سه. مرحله اعتصابات و تظاهرات گسترده (مهر تا آذر 57)

درپى فاجعه خونين 17 شهريور، رژيم درصدد برآمد تا با انجام برخى اصلاحات و اقدامات، خشم مردم را فرونشاند، ازاين‌رو اميرعباس هويدا، وزير دربار و نصيرى، رئيس ساواك را زندانى كرد و تقويم شاهنشاهى را نيز لغو نمود. از اين‌سو، روحانيان شناخته‌شده و برخى زندانيان سياسى نيز از زندان آزاد شدند و تعدادى از مراكز فساد و قمار نيز تعطيل گرديد. اما اين اقدامات جز به عقب‌نشينى دولت در مقابل خواست‌هاى مردم تعبير نشد.[2] با بازگشايى مدارس، دانشگاه‌ها و حوزه‌ها، زنگ خطر براى رژيم زده شد؛ چراكه آنها مبارزه منسجم‌ترى را عليه رژيم آغاز كردند. هم‌زمان با اين اقدامات، موج اعتصابات نيز شروع شد. در نوزدهم مهرماه، مطبوعات اعتصابات سه روزه خود را در اعتراض به سانسور، اختناق و سلب آزادى مطبوعات آغاز نمودند. در 24 مهرماه نيز كشور به‌مناسبت چهلم كشتار 17 شهريور شاهد اعتصاب سراسرى بود.[3] با هجرت امام خمينى (قدس سره) از نجف به پاريس در مهرماه 57 روند تحولات، چهره روشن‌ترى به خود گرفت؛ زيرا برخلاف تصور رژيم كه مى‌پنداشت با مسافرت امام (قدس سره) به فرانسه، نام و افكارش در كشورى اروپايى محو خواهد شد، ايشان در مركز توجه مطبوعات و محافل سياسى جهان قرار گرفت و حتى هر روز با راديو و تلويزيون‌هاى دنيا مصاحبه مى‌كرد.

[1]. عميد زنجانى، انقلاب اسلامى ايران و ريشه‌هاى آن، ص 282.

[2]. عيوضى، جامعه‌شناسى سياسى اپوزيسيون عصر پهلوى، ص 179.

[3]. عميد زنجانى، انقلاب اسلامى ايران و ريشه‌هاى آن، ص 284.