فطرى بشرى است؛ و «شريعت» تعدادى احكام فردى و اجتماعى است كه بعضى از آنها برحسب ضرورت و تحول نيازهاى بشرى قابل تغيير است. به ديگر سخن، ماهيت دين در همه اعصار يكى است؛ اما با بالا رفتن استعدادها و قابليت‌هاى مخاطبان، دين نيز جامع‌تر مى‌شود. استاد شهيد، تعدد پيامبران را به تعدد معلمان و كتب آسمانى را به كتب درسى دوره‌هاى مختلف تحصيلى تشبيه مى‌كند و مى‌گويد:

بشر در تعليمات انبياء، مانند يك دانش‌آموز بوده كه او را از كلاس اول تا آخرين كلاس بالا برده‌اند. اين تكامل دين [است‌] نه اختلاف اديان، قرآن هرگز كلمه دين [را] به‌صورت اديان نياورده است‌[1].

5. خطاى تشبيه پيامبران به فلاسفه‌

مدعيان پلوراليزم پنداشته‌اند كه همان‌طوركه در جهان نه يك فلسفه بل فلسفه‌هاى مختلفى هست كه نشأت گرفته از اختلاف انديشه‌هاست؛ به همين شكل نيز اديانى كه پيامبران مختلف مى‌آورند، مانند مكاتب فلسفى، رنگ اختلاف به خود مى‌گيرند.

بطلان اين قياس نيازمند توضيح بيشترى نيست. زيرا منشأ اختلاف در فلسفه‌ها به اختلاف فيلسوفان و افكار مختلف يك فيلسوف برمى‌گردد؛ درحالى كه مصدر اديان، خداوند حكيم و عالم است كه علم او ازلى و تغييرناپذير است.

پيامبران، علاوه‌بر برخوردارى از نبوغ، از طريق وحى به مبدأ هستى و علم ازلى نيز متصل‌اند

تفاوت پيامبران با نوابغ و فلاسفه بزرگ اين است كه فلاسفه هر كدام مكتب‌

[1] - مجموعه آثار، ج 2، ص 181.