بعد از احساس ضرورت انتخاب دين و بعثت انبيا، انسان وقتى قدم در عرصه انتخاب دين مى‌گذارد، در نگاه آغازين، متوجه وجود اديان و مكاتب متكثرى مى‌شود كه هر كدام كثيرى از مردم را به سوى خود جذب كردند. در همين نگاه آغازين، متوجه تعارض بنيادين ميان اديان موجود مى‌شويم، براى نمونه، مى‌توان به اديانى كه به «آسمانى» معروفند، اشاره كرد. دين يهوديت و مسيحيت، هريك به نوعى به شرك و تعدد «اله» معتقدند. آيين زرتشت با طرح دوگانه‌پرستى (يزدان و اهريمن) در عداد اديان شرك‌آلود قرار گرفته است؛ و از سوى ديگر اسلام منادى توحيد محض است و خطاب به قوم يهود و مسيح، در قرآن كريم آمده است:

يا اهل الكتاب تعالوا الى كلمة بيننا و بينكم ان لا نعبد الّا اللّه و لا نشرك به شيئا[1].

از وجود تناقضات در اركان اديان آسمانى موجود به راحتى مى‌توانيم وضعيت اديان ديگر را تشخيص بدهيم، مكاتب و اديانى كه يا به كلى منكر وجود امر قدسى هستند و يا فقط قائل به وجود امر قدسى و عالم ماوراء طبيعت هستند و منكر وجود خداوند و نبوت‌اند؛ مثل مكتب كمونيست‌ها و آيين هندو.

2. تبيين عقلانى وحدت اديان آسمانى‌

در برخورد و مواجهه با اديان مختلف اين سؤال براى ذهن هر متفكرى مطرح مى‌شود كه آيا به راستى همه اديان مختلف و بعضا متناقض، بر حقند؟

يا اين‌كه دين حق و صراط مستقيم يكى بيش نيست؟ و بقيه اديان از حقيقت و خواسته الهى دور شده‌اند.

آيا ممكن است كه خداوند خيرخواه، اديان مختلف از حيث ماهيت براى بشر بفرستد؟

[1] - سوره آل عمران، آيه 64.