نام کتاب : حكومت اسلامى (درسنامه انديشه سياسى اسلام) نویسنده : واعظى، احمد جلد : 1 صفحه : 83
يثرب در سال سيزدهم بعثت و بيعت شجره- بيعت
رضوان- كه در نقلقول مذكور در همين درس به آن اشاره شده، مستمسك اصلى آنان بر
ريشه غير دينى داشتن حكومت پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم است.
مراجعه به مفاد بيعت عقبه كه در سال سيزدهم بعثت و پس از اعمال حج و
پيش از هجرت رسول اللّه صلّى اللّه عليه و اله و سلم با نمايندگان اهل يثرب صورت
پذيرفت، به خوبى نشان مىدهد كه مفاد اين بيعت، حمايت از رسول اللّه صلّى اللّه
عليه و اله و سلم در مقابل تهديدهاى مشركان مكه بوده است و در اين بيعت هيچ دلالتى
بر انتخاب پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم به زعامت و رهبرى سياسى وجود ندارد.
در اين بيعت، پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم فرمود:
أمّا مالي عليكم فتنصرونني مثل نسائكم و أبنائكم و أن تصبروا على
عضّ السّيف و إن يقتل خياركم.
براء بن معرور دست پيامبر را در دست خود گرفت و گفت:
نعم، و الذي بعثك بالحقّ لنمنعنّك ممّا نمنع منه أزرنا[1].
بيعت رضوان نيز كه آيه 18 سوره فتح به آن اشاره دارد، در سال ششم
هجرى در محلّى به نام «حديبيه» انجام گرفت. تمسك به اين بيعت براى اثبات ريشه مدنى
داشتن حكومت پيامبر، بسيار عجيب است؛ زيرا اين بيعت سالها پس از استقرار ولايت
سياسى پيامبر در مدينه صورت پذيرفته است. افزون بر اينكه مضمون اين بيعت، اعلام
آمادگى براى جنگ با مشركان بود و هيچ ربطى به مسأله انتخاب رهبر سياسى نداشت.