از سنخ فرهنگ‌سازى و ارشادات و تبليغات صحيح مذهبى است و برخى ديگر از پاسخ تحقّق عينى احكام و حدود الاهى و پاك‌سازى محيط از آلودگى و تباهى است. در اين‌جا، نخست نمونه‌هايى از آيات و روايات نظير به اهداف معنوى حكومت دينى را از نظر مى‌گذرانيم و آن‌گاه به دسته‌بندى اين اهداف مى‌پردازيم.

خداوند متعال بر كسانى كه تمكّن و اقتدارى در زمين پيدا مى‌كنند، وظايف خاصّى را گوشزد مى‌كند كه از جمله آن‌ها اقامه نماز و امر به معروف و نهى از منكر است:

الّذين إن مكّناهم فى الأرض أقاموا الصّلوة و آتوا الزكوة و أمروا بالمعروف و نهوا عن المنكر و للّه عاقبة الأمور.[1] اقامه قسط و عدل عدالت اجتماعى مورد تأكيد فراوان اسلام است، و در نتيجه يكى از اهداف سياسى حكومت دينى محسوب مى‌شود:

انّ اللّه يأمر بالعدل و الحسان؛[2] أمرت لأعدل بينكم.[3] انّ اللّه يأمركم أن تؤدّوا الأمانات إلى أهلها و إذا حكمتم بين الناس أن تحكموا بالعدل.[4] ابو حمزه ثمالى از امام باقر عليه السّلام درباره حقّ متقابل امام و مردم مى‌پرسد و امام عليه السّلام برقرارى قسط و عدل را از زمره حقوق مردم بر امام ذكر مى‌كند:

سألت أبا جعفر عليه السّلام ما حقّ الإمام على النّاس؟ قال: «حقّه عليهم أن يسمعوا له و يطيعوا». قلت: فما حقّهم عليه؟ قال: «يقسّم بينهم بالسويّة و يعدل في الرعيّة ...».[5]

امام على عليه السّلام مى‌فرمايد: «إمام عادل خير من مطر وابل».[6]

[1] - حج( 22): آيه 41.

[2] - نحل( 16): آيه 90.

[3] - شورى( 42): آيه 15.

[4] - نشاء( 4): آيه 58.

[5] - كافى، ج 1، ص 405، باب ما يجب من حقّ الإمام على الرعية، ح 1.

[6] - غرر الحكم، آمدى، ج 1، ص 386، ح 1491.