نام کتاب : حكومت اسلامى (درسنامه انديشه سياسى اسلام) نویسنده : واعظى، احمد جلد : 1 صفحه : 165
سند اينروايت صحيح است و رجال آن همه از
ثقات هستند. برخى از فقها نظير ملا احمد نراقى رحمة اللّه در عوائد الايّام و امام
خمينى قدّس سرّه به اين حديث در اثبات ولايت فقيه تمسّك كردهاند. وجه استدلال به
اينروايت آن است كه به اقتضاى جملة «العلماء ورثة الأنبياء»، فقها و عالمان دينى،
وارث نبىّ اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم در همه شؤون قابل انتقال و وراثت
هستند، و از جمله ابى شؤون، امارت و زمامدارى امر امّت است. وراثت عالمان از
پيامبران به خصوص وراثت علمى، محدود نمىشود؛ زيرا اين وراثت اطلاق دارد و تنها آن
شؤونى كه به دليل خاص ويژه مقام نبوّت است، به ارث منتقل نمىشود. اينروايت با
اين احتمال روبهرو است كه از جملات قبل و بعد اين عبارت چنين استشمام مىشود كه
اين وراثت در خصوص علم و برخوردارى آنان از احاديث و معارف انبيا است و شامل همه
شؤون آنان نمىشود. اگر اين جملات بتوانند قرينه بر اختصاصى تلقّى شوند، ديگر
نمىتوان به اطلاق «العلماء ورثة الأنبياء» تمسّك كرد.[1]
2. مرسله صدوق رحمة اللّه:
شيخ صدوق رحمة اللّه در كتب مختلف خويش[2]
روايت زير را نقل مىكند:
قال امير المؤمنين عليه السّلام قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و
اله و سلم: «اللهمّ ارحم خلفائى»- ثلاث مرّات- قيل: يا رسول اللّه، و من خلفاؤك؟
قال: «الّذين يأتون من بعدي يروون عنّي حديثي و سنّتي».
اينروايت را شيخ صدوق در كتب متعدّد خويش به معصوم نسبت مىدهد و به
طور مرسل نقل مىكند و مراسيل صدوق مورد اعتناى بسيارى از اصحاب بوده است؛ به ويژه
اگر جازما آن را به معصوم نسبت دهد. بسيارى از فقيهان، نظير صاحب جواهر، ملا احمد
نراقى، صاحب عناوين (مير عبد الفتاح مراغى)، آيت اللّه گلپايگانى و امام خمينى
رحمة اللّه به اينروايت بر اثبات ولايت فقيه تمسّك كردهاند. تقرير استدلال به
اينروايت به شرح ذيل است: