بى‌شك، زشت‌ترين استكبارى كه استخفاف و ذلت انسان را در پى داشته، همين استكبار در مقابل وحى و تفكّر دينى بوده است.

البته پيداست آنچه را در اين مقال آورده‌ايم هرگز به معناى طرد پيشرفت صنعتى نيست، بلكه نكته مهم آن است كه عقل و فكر مادى صنعتى براى مديريت بشرى كافى نيست و تمام گرفتارى جوامع غربى است كه تعاليم انبيا را ناديده گرفته و از آن غفلت ورزيده‌اند.

دو نكته‌

1. انكا غيبى بودن شعور وحيانى، انكار همه اديان و تمامى انبياست، و مسلم است كه با منكران نظام وحى و مكتب انبياى عظام عليها السّلام بايد با مبانى و اصول ديگرى مقابله كرد. آنچه در اين گونه نوشتارها مطرح مى‌شود، بر اين تفكّر الحادى مبتنى نيست و به همين دليل ما با وحى (قرآن) به مقابله با آن پرداخته‌ايم.

2. يكى از اساسى‌ترين امورى كه اسلام به آن تكيه كرده و آن را منشأ بسيارى از برترى‌ها و امتيازها مى‌داند، نظام عقلانى انسان است. در اسلام، كرامت و فضيلت هر انسان به رشد عقلانى او بستگى دارد. قرآن كريم فقدان عقل را نوعى پليدى مى‌داند.[1] عقل مى‌تواند فضاى وسيعى از زندگى انسان را روشن سازد و ابزار اتصال انسان به وحى گردد. عقل شاه‌بازى قدرتمند است كه در حيطه قدرت خود طيف عظيمى از امور علمى را در سيطره خود درآورده است.

خداى تعالى قدرت عقل را كرامتى بس والا براى انسان مى‌داند. مكتب وحى با تمام همت، سعى در رشد و تعالى جنبه عقلانى انسان دارد. وحى در زمينه حقايقى به كمك بشريت مى‌آيد كه عقل توانايى سير در آن افق را ندارد. وحى كه شعورى خطاناپذير، گسترده و نامحدود مى‌باشد، با دستگيرى از عقل، عالم تازه‌اى را فرا راه او مى‌گشايد. سفيران الهى با ابلاغ‌هاى خويش هميشه عقلا را والاترين مخاطبين خويش خوانده‌اند.

آنان كه وحى را مخالف عقل پنداشته‌اند، دچار توهمى خطرناك شده‌اند كه فوق عقل‌

[1] - يونس آيه 100:\i« و يجعل الرجس على الذين لا يعقلون».\E