وامى‌دارند و از كارهاى ناپسند باز مى‌دارند و نماز را برپا مى‌كنند و زكات مى‌دهند ....[1]

نشانه برترى امّت اسلامى: شما بهترين امّتى هستيد كه براى مردم پديدار شديد. به كار پسنديده فرمان مى‌دهيد و ازكار ناپسند بازمى‌داريد و به خدا ايمان داريد.[2]

ويژگى مؤمنان بهره‌مند از قدرت: همان كسانى كه چون در زمين به آنها توانايى دهيم، نماز برپا مى‌دارند و زكات مى‌دهند و به كارهاى پسنديده وامى‌دارند و ازكارهاى ناپسند باز مى‌دارند و فرجام همه كارها از آن خداست.[3]

برترين فريضه دينى: تمام اعمال نيك و حتى جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر همچون قطره‌اى است در مقابل درياى عميق و پهناور.[4]

اندك تأملى در اين موارد ما را به اين نتيجه مى‌رساند كه اسلام به چه ميزان نسبت به سالم‌سازى، نشاط و پويايى، بهبود اوضاع فرهنگى، اجتماعى و سياسى ارزش قائل شده است.

در امور سياسى و اجتماعى، امر به معروف و نهى از منكر يك نظارت فراگير و جدى بر اعمال زمامدارى به‌وجود مى‌آورد و چون اهرم قوى صاحبان قدرت را مهار مى‌كند. خطر لغزش‌هاى فردى يا انجام گناه در زندگى مردم، با خطرهاى طغيان و فساد مقامات دولتى و انحرافات حكومت قابل مقايسه نيست. از همين‌رو ايستادگى در برابر آن نيز از بالاترين ارزش برخوردار است. على عليه السلام پس از آنكه اعمال نيك را در مقايسه با امر به معروف و نهى از منكر همانند قطره در برابر دنيا به‌شمار مى‌آورد، انجام چنين وظيفه‌اى را در برابر حاكمان ستمگر اين‌گونه ارج مى‌نهد: «امّا از همه اينها مهم‌تر، سخنى است كه براى دفاع از عدالت در برابر پيشوايى ستمگر گفته شود.»[5]

[1]. وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنْ الْمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ. توبه( 9): 71.

[2]. كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنْ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ. آل عمران( 3): 110.

[3]. الّذين انْ مَكَنَّاهم فى الارضِ اقاموا الصلوة و آتَوُالزكاة و امَرُوا بالمعروف وَنَهَواْ عن المنكر وَللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ. حج( 22): 41.

[4]. نهج‌البلاغه، حكمت 374.

[5]. همان: و افضل من ذلك كلّه، كلمة عدلٍ عند امام جائر.