چند همسرى‌

تراند راسل چنانكه قبلا اشاره كرديم، به اين نكته توجه دارد كه اگر تك همسرى تنها صورت قانونى ازدواج باشد مستلزم محروميت گروه زيادى از زنان مى‌شود. لهذا راه حلى پيشنهاد مى‌كند. اما چه راه حلى؟! خيلى ساده، پيشنهاد مى‌كند كه به اين زنان اجازه داده شود براى اينكه از داشتن فرزند محروم نمانند با شكار كردن مردان، فرزندان بى‌پدر به وجود آورند. و نظر اينكه زن در حالى كه فرزند در رحم يا دامن دارد احتياج به كمك مادى دارد و معمولا پدر به نام نفقه به او كمك مى‌كند، دولت از اين جهت جانشين پدر شود و به اينگونه زنان كمك اقتصادى كند.

راسل پس از اينكه مى‌گويد: «در انگلستان كنونى بيش از دو ميليون زن زائد بر مردان وجود دارد و بنا بر عرف (عرف تك همسرى) بايد همواره عقيم بمانند و اين براى آنها محروميت بزرگى است) مى‌گويد: (وحدت ازدواج كامل (تك همسرى) مبتنى بر فرض تساوى تقريبى زنان و مردان است. جائيكه تساوى وجود ندارد قساوت زيادى درباره كسانى مى‌شود كه به حكم قانون رياضى بايد مجرد بمانند. حال اگر مايل به ازدياد نفوس باشيم اين قساوت گذشته از نظر خصوصى از لحاظ عمومى نيز مجاز نخواهد بود.»

اين است راه‌حلى كه يك فيلسوف قرن بيستم براى اين مسأله اجتماعى پيشنهاد مى‌كند.

اسلام مى‌گويد: اين مشكل را به اين صورت حل كنيد كه يك نفر مرد واجد شرايط مالى و اخلاقى و جسمى بيش از يك زن را تكفل كند، زن دوم را همسر قانونى و شرعى خود قرار دهد، ميان او و همسر اولش و همچنين ميان فرزندان اين زن و فرزندان همسر اولش هيچگونه تبعيض و تفاوتى قائل نشود. زن اول تحت عنوان يك وظيفه اجتماعى نسبت به خواهر خودش از حق خود بگذرد و فداكارى كند و اين نوع اشتراك و سوسياليزم را كه ضرورى‌ترين انواع سوسياليزم است بپذيرد.

اما اين فيلسوف قرن بيستم مى‌گويد: زنان محروم، شوهران زنان ديگر را بدزدند، بچه‌هاى بى‌پدرى كه از اين راه بوجود مى‌آيند دولت تكفل كند. از نظر وى احتياج زن به تأهل فقط از سه ناحيه‌است: يكى از ناحيه جنسى كه با زرنگى و دلربايى زن به خوبى تأمين‌مى‌شود، ديگر از ناحيه فرزند كه آن هم با دزدى تأمين مى‌گردد. سوم از ناحيه اقتصادى كه به وسيله دولت بايد