نام کتاب : تفكر فلسفى غرب (از منظر استاد شهيد مرتضى مطهرى) نویسنده : دژاكام، على جلد : 1 صفحه : 365
كه خود او هم نمىخواست چنين شود. از جمله،
ماديين (ماترياليستها) اصول تكامل داروين را ابزارى براى انكار خدا قرار دادند كه
اين خودش داستانى است.
يكى از سوء استفادههاى ديگرى كه از فلسفه داروين شد، در (اخلاق)
بود، يعنى در مورد ساختن انسان خوب و نمونه، انسان برتر و يا كامل، چرا كه يكى از
اصول داروين اصل تنازع بقا بود. داروين چهار اصل تاسيس كرد كه يكى اصل حب ذات بود،
يعنى هر حيوانى حب به ذات دارد و براى صيانت ذات خود كوشش مىكند، و اصل ديگر همين
اصل تنازع بقا بود، يعنى گفت اساس زيست و حيات در اين عالم اين است كه جاندارها با
يكديگر دائما در حال جنگ و مبارزه هستند و آن كه قوىتر است باقى مىماند،
جانداران در غربال طبيعت، در جنگ و كشمكش دائمى كه حيوانات دارند، غربال مىكند و
اصلح را براى بقا انتخاب مىكند و (اصلح براى بقا) يعنى آن موجودى كه در ميدان
مبارزه بهتر توانسته است خود را نگه دارد و توانسته است حريف را از بينببرد و خود
را حفظ كند. حال بر اين اصل داروين ايرادهايى گرفتهاند كه خير، موجوداتى نه به
دليل اقوائيت بلكه به دلائل ديگرى باقى ماندهاند و (اصلحيت براى بقا) غير از
اقوائيت است، كه ما عجالتا كارى به اين ايرادها نداريم.
به هر حال آقاى نيچه از اين اصل نتيجه گرفت و گفت: اصل در حيات همه
جانداران و حتى در حيات انسان همين است و جنگ و تنازع، اصلى در زندگى انسانهاست و
هر انسانى كه قويتر باشد باقى مىماند و حق هم با همان است كه باقى مىماند، و بعد
گفت كه طبيعت به سوى انسان برتر[1] سيرمىكند
و انسان كامل بايد درآينده به وجودبيايد. انسان كامل يعنى چه؟ يعنى انسان قوىتر و
نيرومندتر، انسانى كه اخلاق ضعيف پرور اصلًا در او وجود ندارد. اخلاق ضعيف پرور
چيست؟ همينهايى كه ما امروز آنها را به عنوان كمال حساب مىكنيم. محبت ورزيدن،
مهر ورزيدن، احسان كردن، خدمت به خلق كردن. مىگويد اين اخلاق، پدر بشر را در
آورده است، اينها مانع تكامل بشريت و مانع بروز انسان برتر و قوىتر و انسان كامل
است.
انسان كامل آن است كه در او اين نقطههاى ضعف- كه ما آنها را كمال
حساب مىكنيم- وجود نداشته باشد، و لذا نيچه، هم دشمن سقراط است و هم دشمن مسيح.
مىگويد سقراط كه در مكتب اخلاقى خودش، به عفت و پاكى و عدالت و
مهربانى و امثال
[1] - انسانى را كه ما كامل مىگوييم، اينها انسان برتر
يا سوپرمن مىنامند.
نام کتاب : تفكر فلسفى غرب (از منظر استاد شهيد مرتضى مطهرى) نویسنده : دژاكام، على جلد : 1 صفحه : 365