انگيزش الهى‌

در ادامه فراز اول امام درخواست بهترين نيتها را مى‌نمايد. انسان در هر گفتار و يا كردار و يا رفتار و عملى كه از او سر بزند به طور كلى دو انگيزه دارد: يا محرك او تقرب به خدا و انجام دادن عمل براى خدا است يا محرك او غيرخداست كه در اينجا محرك مى‌تواند خود يا مردم يا ... باشد. گاهى انسان كارى را هم براى خوشامد مردم و هم خدا انجام مى‌دهد كه اين نيز مصداق شرك و دوگانه پرستى است. بهترين عمل و گفتار از نظر امام سجاد (ع) و از نظر نظام تعليم و تربيت اسلامى عمل براى خدا است يعنى عمل را بايد براى رضاى آن ذات لاينتاهى و كمال مطلقى انجام داد كه غنى على الاطلاق است و قادر و عالم مطلق است. چنين انگيزه‌اى اگر در انسان باشد باز حاكى از متعالى بودن خواسته‌ها و گرايشهاى انسان است كه قبلًا متذكر شديم. براى درك بهتر اين مطلب تصور كنيد عملى را كه يك شخصى براى خوشامد تنها دوستش يا مردم كه همه فانى و زودگذرند انجام مى‌دهد و آنگاه به عظمت و وسعت روحانى فردى بينديشيد كه همه حركات و سكنات او براى خداست. در واقع اين گونه انگيزه‌ها نشانگر تعالى شخصيت يك انسان است كه جزء اهداف تربيتى نيز مى‌باشد (دكتر مظلومى، رجبعلى، كليدهاى تربيتى و تعليمى، 1364، ص 124). پس احسن و بهترين انگيزه‌ها، انگيزش الهى است يعنى درد انسان درد الهى باشد و لذا در مباحث اجتماعى اسلام هم اين حقيقت مطرح است كه محرك انبيا (س)