باب بيست و پنجم در حسبت بر عطاران و شمع‌سازان‌

بدان كه حسبت بر عطاران و شمع‌سازان از مهم‌ترين وظايف محتسب است كه بايد مراقبت و بازرسى كند. بر محتسب است كه تنها به كسانى كه اهل خبره و باتجربه و امين و خداترس باشند دادوستد عقاقير (گياهان دارويى) و اقسام عطرها را اجازه دهد. زيرا عقاقير را جداجدا از عطار مى‌خرند و غالبا تركيب مى‌كنند، ازاين‌رو شخصى ناآگاه عقارى را به گمان آنكه مطلوب اوست مى‌خرد و جاهل ديگرى از او خريدارى مى‌كند و به گمان اينكه به يقين نافع خواهد بود در دارو به كار مى‌برد، اما نتيجه معكوس مى گيرد و براى او مضر مى‌شود و پيداست كه در اين‌گونه موارد ضرر بيشتر است زيرا عقاقير داراى طبايع گوناگون هستند و ادويه نيز برحسب مزاجهاست و چون اين ادويه را چيزهايى جز عقاقير افزايند آنها را مى‌سوزاند.

پس محتسب بايد در تقلبات عقاقير مراقبت كند، زيرا برخى از عطاران طباشير[1] را با استخوان سوخته مى‌آميزند. راه شناختن آن اين است كه اگر

[1]- طباشير يا تباشير ماده‌اى است سفيد رنگ( سيليكاتهاى قليايى) كه آن را از درون نى هندى( خيزران) مى‌گيرند و سابقا در داروها به كار مى‌رفت( فرهنگ فارسى معين).