نام کتاب : آشنايى با قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران نویسنده : مجيدى، محمد رضا جلد : 1 صفحه : 86
دراينباره اصل 32 قانون اساسى مقرر مىدارد:
هيچ كس را نمىتوان دستگير كرد، مگر به حكم و ترتيبى كه قانون معين
مىكند. در صورت بازداشت، موضوع اتهام بايد با ذكر دلايل بلافاصله كتباً به متهم
ابلاغ و تفهيم شود و حداكثر ظرف مدت بيست و چهار ساعت پرونده مقدماتى به مراجع
صالحه قضايى ارسال و مقدمات محاكمه در اسرع وقت فراهم گردد. متخلفِ از اين اصل طبق
قانون مجازات مىشود.[1]
درمورد افراد دستگيرشده نيز حقوقى وجود دارد كه در اصل 39 قانون
اساسى آمده است:
هتك حرمت و حيثيت كسى كه به حكم قانون دستگير، بازداشت، زندانى يا
تبعيد شده، به هر صورت كه باشد، ممنوع و موجب مجازات است.
اصل 38 نيز مقرر مىدارد: هرگونه شكنجه براى گرفتن اقرار و يا كسب
اطلاع ممنوع است. اجبار شخص به شهادت، اقرار و يا سوگند مجاز نيست و چنين شهادت و
اقرار و سوگندى فاقد ارزش و اعتبار است. همه اين موارد در پرتو اصل برائت[2] قرار دارد كه اصل 37 قانون اساسى
اينگونه آن را بيان مىكند: اصل بر برائت است و هيچكس از نظر قانون مجرم شناخته
نمىشود، مگر اينكه جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد.[3]
حق مالكيت
مالكيت از حقوق مسلمى است كه اسلام براى همه افراد انسانى بدون
هيچگونه تبعيض
[1]. اين حق تقريباً در همه اسناد مورد حمايت قرار
گرفته است. براى نمونه بنگريد به: اعلاميه جهانى حقوق بشر، مواد 3 و 9؛ اعلاميه
آمريكايى حقوق بشر، مواد 1 و 15؛ ميثاق حقوق مدنى و سياسى، مواد( 5- 1) 9 و( 2 و
3) 10؛ كنوانسيون اروپايى حقوق بشر، مواد( 5- 1) 5؛ پروتكل چهارم كنوانسيون
اروپايى حقوق بشر، ماده 1؛ كنوانسيون آمريكايى حقوق بشر، مواد( 7- 1) 7 و( 6- 3)
5.
[2]. اصل برائت از اصول عملى در علم اصول فقه و از
مبانى فقه اسلامى است.( عباسعلى عميدزنجانى، فقه سياسى، ج 1، ص 558.)
[3]. شكنجه و ممنوعيت آن در اسناد متعددى مورد
اشاره قرار گرفته است. براى نمونه بنگريد به: اعلاميه جهانى حقوق بشر، ماده 5؛
اعلاميه آمريكايى حقوق بشر، مواد 15 و 16؛ ميثاق حقوق مدنى و سياسى، مواد( 1 و 7)
10؛ كنوانسيون اروپايى حقوق بشر، ماده 3؛ كنوانسيون آمريكايى حقوق بشر، ماده( 2)
5؛ منشور آفريقايى حقوق بشر و ملل، ماده 5.
نام کتاب : آشنايى با قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران نویسنده : مجيدى، محمد رضا جلد : 1 صفحه : 86