نخستين كمك‌هاى فنى و اقتصادى آمريكا به ايران، بر اساس اصل چهار ترومن و قرارداد مربوط به آن بود كه در مهرماه 1329، در زمان دولت دكتر مصدق صورت گرفت كه با به نتيجه رسيدن كودتاى 28 مرداد اين كمك‌ها گسترش يافت. جدول كمك‌هاى آمريكا به ايران در سال‌هاى 56- 1951 (35- 1330 ش.) گوياى رويكرد به سلطه كامل در ايران است:

سال 1951 (1330) 3/ 1 ميليون دلار؛

سال 1952 (1331) 2/ 23 ميليون دلار؛

سال 1953 (1332) 2/ 23 ميليون دلار؛

سال 1954 (1333) 8/ 84 ميليون دلار؛

سال 1955 (1334) 5/ 75 ميليون دلار.[1]

همان‌گونه كه ملاحظه مى‌شود، ميزان كمك‌ها كه بيشتر سلاح و تجهيزات نظامى و براى تثبيت سلطه آمريكا بود، بلافاصله پس از كودتا سه برابر و نسبت به دو سال قبل از آن، بيش از پنجاه برابر افزايش يافت.

به علت ضرورت تقويت رژيم در مقابل نيروها و مخالفان داخلى كمك‌هاى اقتصادى و نظامى از حجم بيشترى برخوردار بود. اين كمك‌ها در واقع پاداش همكارى و تداوم اقدامات خاندان پهلوى و وابستگان به آن در حفظ منافع غرب تلقى مى‌شد. آيزنهاور، برخلاف گذشته كه به دولت مصدق پاسخ منفى مى‌داد، به درخواست زاهدى، رئيس دولت كودتا، به سرعت پاسخ مثبت داد و بلافاصله سخاوتمندانه مبلغ 45 ميليون دلار كمك اقتصادى فورى به ايران پرداخت كرد. پس از امضاى قرارداد كنسرسيوم نيز پاداش‌هاى نظامى، اقتصادى و فنى ديگرى ارسال شد!

اهداف كودتا

آمريكا از سلطه بر ايران، اهداف متعددى را دنبال مى‌كرد؛ به‌گونه‌اى كه اين سلطه در سياست‌

[1]. همان، ص 175