هر دلار در حدود 100 ين ژاپن است كه در سال 1374 حتى به 79 ين كاهش يافت. همچنين در سال 2000 م يك يورو با 80 سنت آمريكا برابرى مى‌كرد كه اينك در سال 2008 م يك يورو با حدود 6/ 1 دلار برابرى مى‌كند، يعنى ارزش دلار 50 درصد كاهش يافته و ارزش حقيقى درآمد نفتى كشورمان 50 درصد طى چند سال كاهش يافته است.

گفتنى است در سال 1356 در دوران پهلوى درآمد ارزى ايران از صادرات نفت خام، 24 ميليارد دلار يا به عبارتى 7200 ميليارد ين بوده است؛ درحالى‌كه در سال 1386 درآمد نفتى ايران 70 ميليارد دلار و يا 7000 ميليارد ين بوده كه اين كاهش به‌خوبى محسوس است. از سال 1386 جمهورى اسلامى فروش نفت به يورو و ين در كنار دلار آغاز كرده است.

7. شاخصه درآمد سرانه نفتى‌

با تقسيم درآمد ارزى حاصل از صادرات نفت خام بر جمعيت كشور، شاخص «سرانه نفتى» به‌دست مى‌آيد. در سال‌هاى پايانى رژيم پهلوى سرانه هر ايرانى حدود 700 دلار و يا 210 هزار ين ژاپن بود كه در سال‌هاى پس از پيروزى انقلاب اسلامى به دليل كاهش درآمد و افزايش جمعيت دست‌كم به 120 دلارو حداكثر در سال 1386 به حدود 700 دلار و يا 70 هزار ين ژاپن كاهش يافته است.

8. شاخصه تورم جهانى‌

از سوى ديگر، شاخصى همانند «تورم جهانى» همواره بر انباشت سرمايه در كشور ما اثرگذار بوده است. از آنجا كه ايران با صادرات نفت خام، نيازهاى خود را از بازار جهانى خريدارى و وارد مى‌كند، تورم قيمت‌ها در سطح جهان بر انباشت سرمايه در اقتصاد كشور تأثير منفيمى‌گذارد. مثلًا قيمت هر تُن بنزين وارداتى ايران از 270 دلار در فروردين 1383 در اثر بالا رفتن قيمت نفت خام افزايش يافت و در سال 1387 حتى به 1200 دلار رسيده است.

بنابراين اگر قيمت نفت خام افزايش يابد و درآمدهاى ارزى ايران فزونى يابد، در اثر تورم جهانى و افزايش قيمت‌ها در دنيا، تقريباً اين افزايش قيمت نفت خام خنثى خواهد شد.

9. شاخصه توقعات و الگوى مصرف‌

براى انباشت سرمايه بيشتر و سرمايه‌گذارى مناسب در توسعه اقتصادى بايد سطح مصرف و