نام کتاب : ايران؛ ديروز، امروز، فردا نویسنده : نصرى، محسن جلد : 1 صفحه : 117
ميليون بشكه در روز كاهش يافته است.
5. شاخصه درآمدهاى نفتى
در سالهاى پايانى رژيم پهلوى، حدود 24 ميليارد دلار درآمد ارزى
سالانه ايران بود كه به قيمت و ارزش آن روز درآمد بسيار خوبى بهشمار مىرفت، ولى
با پيروزى انقلاب اسلامى كاهش توليد و افزايش مصرف داخلى و نوسانات قيمت نفت باعث
گرديد در برخى از سالها درآمد ايران به حدود 6 ميليارد دلار كاهش يابد؛ همانند
سال 1365 در دوران جنگ تحميلى كه كشور به درآمدهاى ارزى بيشترى نياز داشت. يكى از
نويسندگان غربى در همان ايام مىنويسد:
با ايران چه كنيم؟ هرچه پول در رگهاى عراق تزريق شده، نتيجهاى
نداده است ... تنها يك روزنه اميد هست: با سقوط قيمت نفت، ايران ورشكست مىشود و
ماشين جنگى او از كار مىافتد ....[1]
در سالهاى پس از جنگ، قيمت نفت و درآمد ارزى ايران رشد بيشترييافت،
ولى بحرانها و شوكهاى نفتى همانند سال 1377 باز قيمت نفت را كاهش داد و درآمد
ارزى ايران را به زير 10 ميليارد دلار رساند.
در سالهاى اخير روند رو به رشد قيمت نفت سبب شد درآمد ارزى ايران
براى اولين بار در سال 1383 به 30 ميليارد دلار و در سال 1386 به 70 ميليارد دلار
افزايش يابد در حالى كه سالانه حدود 20 ميليارد دلار هزينه صنعت نفت كشورمان است.
6. شاخصه ارزش دلار
از آنجا كه خريد و فروش نفت خام در سطح جهان به واحد «دلار» صورت
مىگيرد و ارزش دلار در چند دهه گذشته رو به كاهش بود، درآمد حقيقى كشورهاى
صادركننده نفت مرتب پايين آمده است؛ زيرا كشورهاى صادركننده نفت خام همانند ايران
بايد نفت خام خود را به «دلار» بفروشند و سپس مايحتاج خود را از كشورهاى اروپايى و
ژاپن با واحد «يورو» و «ين» بخرند. بنابراين با كاهش ارزش دلار در مقابل «يورو» و
«ين»، قدرت اقتصادى ايران كاهش مىيابد. در ايام رژيم پهلوى هر دلار با 300 ين ژاپن
برابرى مىكرد؛ حال آنكه امروز