نام کتاب : ايران؛ ديروز، امروز، فردا نویسنده : نصرى، محسن جلد : 1 صفحه : 116
ميليون نفر بود. اين جمعيت در سالهاى پس از انقلاب اسلامى در
طول 30 سال گذشته به 72 ميليون نفر افزايش يافته و نرخ رشد جمعيت نيز در شرايط
فعلى حدود 4/ 1 درصد است كه نسبت به سالهاى پيش بسيار كاهش يافته؛ تا جايىكه
سازمان جهانى بهداشت چندين بار از جمهورى اسلامى ايران به خاطر اين كاهش
قدردانينموده است.
2. شاخصه توليد نفت
نفت در حدود يكصد سال پيش در ايران كشف و روزبهروز نقش آن در اقتصاد
و سياست ايران بيشتر شد؛ بهگونهاىكه در چند دهه گذشته مهمترين عامل درآمد ارزى
كشور صادرات نفت خام بوده است. در دوران پهلوى با برداشت غيرصيانتى از چاههاى نفت
كشور، توليد روزانه حدود 6 ميليون بشكه بود كه حتى برخى معتقدند كنسرسيوم نفتى كه
پس از كودتاى 28 مرداد 1332 توسط انگليس و آمريكا تشكيل شد، بيشتر از اين ميزان
برداشت و چپاول مىكرد. با پيروزى انقلاب اسلامى، سياست برداشت صيانتى از چاههاى
نفت و حفظ اين ثروت ملى براى آيندگان از يكسو و عوامل ديگرى همانند جنگ تحميلى و
تعيين سهميه توسط اوپك، كشف نفت در نقاط ديگر دنيا، كاهش نقش اوپك در نفت جهانى و
توسعه انرژىهاى جديد از ديگرسو، موجب شد توليد ايران بهشدت كاهش يابد و حتى به
زير يك ميليون بشكه در روز برسد. گفتنى است كه اينك سهميه ايران در اوپك حدود 4
ميليون بشكه در روز است.
3. شاخصه مصرف داخلى نفت
با توجه به جمعيت كمتر و توسعهنيافتگى در دوران پهلوى، مصرف داخلى
نفتخام كه در پالايشگاهها به فرآوردههاى نفتى تبديل مىشد، حدود 5/ 0 ميليون
بشكه در روز بود كه امروز با توجه به روند رو به توسعه كشور، افزايش جمعيت و
برخوردارى بسيارى از مناطق محروم و روستانشينان از انرژى، مصرف داخلى نفت خام در
پالايشگاهها به حدود 6/ 1 ميليون بشكه در روز فزونييافته است، اگرچه هنوز در بخش
بنزين روزانه حدود 30 ميليون ليتر واردات داريم.
4. شاخصه صادرات نفت
ميزان صادرات نفت خام از 5/ 5 ميليون بشكه در روز در رژيم پهلوى،
اينك به حدود 4/ 2
نام کتاب : ايران؛ ديروز، امروز، فردا نویسنده : نصرى، محسن جلد : 1 صفحه : 116