همين است كه مىبينيد. ظلم و تعدى
بىحدوحساب چيست و كدام است و از اين بالاتر چه مىشود؟
گوشت بدن رعيت را مىكنند به خورد چند جرهباز شكارى مىدهند. صد
هزار تومان از فلان بىمروت مىگيرند، قباله ملكيت جان و مال و عرض و ناموس يك شهر
و يا يك مملكتى را به دست او مىدهند. رعيت فقير و اسير و بىچاره را در زير بار
تعديات مجبور مىكنند كه يك مرد، زن منحصربهفرد خود را از اضطرار طلاق بدهد و
خودشان صدتا صدتا زن مىگيرند و سالى يك كرور پول كه به اين خونخوارى و بىرحمى از
مردم مىگيرند خرج عزيز السلطان كه نه براى دولت مصرف دارد و نه براى ملت و نه
براى حفظ نفس شخصى و غيره و غيره و غيره.
آن چيزهائى كه همه اهل اين شهر مىدانند و جرئت نمىكنند بلند
بگويند، حالا كه اين اتفاق بزرگ به حكم قضا و قدر به دست من جارى شد يكبار سنگينى
از تمام قلوب برداشته شد. مردم سبك شدند دلها همه منتظرند كه پادشاه حاليه حضرت
وليعهد چه خواهند كرد. به عدل و رأفت و درستى جبر قلوب شكسته خواهند كرد يا خير؟
اگر ايشان چنانچه مردم منتظرند يك آسايش و گشايش به مردم عنايت فرمايند اسباب رفاه
رعيت مىشود و بناى سلطنت را بر عدل و انصاف قرار بدهند البته تمام خلق فدائى
ايشان مىشوند و سلطنتشان قوام خواهد گرفت و نام نيكشان در صفحه روزگار خواهد بود
و اسباب طول عمر و صحت مزاج خواهد شد، و اما اگر ايشان هم همان مسلك و شيوه را پيش
بگيرند اين باركج به منزل نمىرسد. حالا وقتى است كه به محض تشريف آوردن بفرمايند
و اعلان كنند كه اى مردم حقيقة در اين مدت به شما بد گذشته است و كار به شما سخت
بوده است. آن اوضاع برچيده شد حالا بساط عدل گسترده است و بناى ما بر معدلت است و
رعيت متفرقه را جمع كنند و اميدوارى بدهند و قرار صحيحى براى وصول ماليات به اطلاع
ريش سفيدان از رعايا بدهند كه رعيت تكليف خود را بداند و در موعد مخصوص ماليات
خودش را بياورد بدهد. هى محصل پى محصل نرود كه يك تومان اصل را ده تومان فرع
بگيرند و غيره و غيره و و.
س- درصورتىكه واقعا خيال شما خير عامه بوده و براى رفع ظلم از تمام
ملت اين كار را كرديد پس بايد تصديق بكنيد به اينكه اگر اين مقاصد بدون خونريزى
به عمل بيايد و اين مقصود حاصل شود البته بهتر است. حالا ما مىخواهيم بعد از اين
در صدد اصلاح اين مفاسد برآئيم بايد خيال ما از بعضى جهات آسوده باشد كه از روى
اطمينان مشغول ترتيب تازه بشويم، در اينصورت بايد بدانيم اشخاصى كه با شما متفق
هستند كى هستند و حالشان چيست و اين را هم شما بدانيد كه غير از شخص شما كه مرتكب
اين جنايت هستيد يا كشته مىشويد يا شايد چون خيالتان خير عامه بوده است نجات